UPDATE: Zie helemaal onderaan, onder de gele balk: Prof Sakwa die zegt: Papa Bush en Brent Scowcroft beschrijven later hun strategie om al op 2 en 3 dec. 1989 Gorbachov te overweldigen met plannen en mooie vergezichten, om uiteindelijk toch geen harde zaken op papier te zetten.
UPDATE: In 2000 en 2001 waren gesprekken in Brussel over toetreding van Rusland tot de NAVO. Amerika verbood het. ( Zie onderaan)
In november 1989 viel de Berlijnse Muur.
De Oost-duitsers konden vrij naar het westen reizen. Duitsland wilde zich herenigen. Maar de Europeanen waren bang voor een sterk Duitsland. Thatcher stribbelde tegen. De Fransen hadden zorgen. Maar het waren natuurlijk de Russen die de toestemming moesten geven: Hun legers stonden nog gewoon in Oost Berlijn. Maar die muur viel niet voor niks: Rusland had niet de kracht om alles te houden zoals het was.
Amerika was als beschermer tegen het 'Gevaarlijke Rusland' eigenlijk overbodig geworden. Zouden ze naar huis gaan? Of zouden ze blijven ? En misschien zouden ze wel verder naar het Oosten willen trekken, om hun macht te vergroten, zoals ze in feite sinds 1945 overal hadden gedaan: in Latijns Amerika, in Azië, in het Midden Oosten.
In januari 1990, slechts enkele weken na de val van de muur, begon west Duitsland al met gesprekken over een mogelijke eenwording.
In februari bezocht minister Genscher Washington en daar verklaart hij dat er met Amerika een gezamenlijke intentie is dat de NATO niet zal uitbreiden in Oostelijke richting. Genscher zegt dat er op dat moment ook nog geen plan is om Oost Duitsland bij het westen aan te sluiten. Hier hoort en ziet U Genscher en James Baker:
Maar in juli wordt daarover al wel gesproken: door 2 plus 4 landen: de VS en Rusland met vier andere landen: West en Oost Duitsland en Frankrijk en Engeland.
Op 12 september wordt in Moskou de zaak ondertekend: Rusland zal zijn legers terug trekken en Oost Duitsland zal worden herenigd met West Duitsland. De toekomst van de Nato speelt op dat moment geen grote rol in de media, denk ik.
Al in een vroeg stadium is duidelijk gemaakt (binnenskamers) dat de NATO geen inch naar het Oosten zal uitbreiden. En eigenlijk was de NATO ontstaan als verbond tegen een mogelijk agressieve USSR. Niemand wist of er nog een rol zou zijn voor de NATO. Misschien werd die wel opgedoekt, tegelijk met het Warschau Pact. ( Nogal een naïef idee natuurlijk, als je weet dat het Militair Indusatrieel Complex in feite de baas is in de VS, en niet een bijwagen zonder invloed. Als er geen dreiging meer is , dan zullen ze er vast een verzinnen.)
Tot een aantal jaren later de hele USSR uiteen is gevallen en de westelijke landen zich hebben aangesloten bij de EU. Dan ligt Rusland op zijn rug (dankzij de adviezen van de Chicago Boys aan de immer dronken Yeltsin) en lonken de energie en rijke landbouwgronden van Rusland en van de Oekraiene Wall Street tot actie.
In Georgië komt een advocaat uit Amerika aan de macht (Saakashvilli) en hij wil in 2008 zijn land lid van de Nato maken. Maar hij overschat zich en het feest gaat niet door.
In 2014 heeft de VS weer een beetje tijd ( na oorlogen in Afghanistan, Irak, Libië en Syrië van de grond te hebben getrokken.... druk druk druk) en wil ze nu eindelijk eens de Oekraïne toevoegen aan haar gebied. Kan nog net voor China op de korrel wordt genomen ....
Maar Putin vind dat het nu wel mooi is geweest. Als hij dit toe staat zo komen de Amerikaanse lanceerplatforms met kernkoppen zo dicht bij Moskou te liggen dat er geen reactie-tijd meer over is en Rusland dus met die platforms de facto schaak-mat komt te staan. Rusland kàn niet eens accoord gaan met bezetting van de krimen de Oekraiene. Zelfs Kissinger heeft dat openlijk erkend.
Daar komt nog bij: Rusland heeft destijds zijn legers uit Oost Duitsland en de andere landen weg gehaald op basis van de toezegging dat die NATO geen inch naar het Oosten zou opschuiven....
Nou, daar had 'Het Westen' helemaal geen actieve herinnering meer aan in 2014.
Dat moet Putin wel uit zijn duim hebben gezogen !
In 2014 en 2015 toen de oorlog in de Oekraiene nog niet was bedaard, bleef de kwestie onzeker. Maar eind 2017 is door middel van de FOIA (Wet Openbaarheid Bestuur) het overweldigende bewijs gekomen dat de toezegging vele malen is gedaan tijdens de onderhandelingen van 1990. Die toezeggingen waren helder en onbetwijfelbaar. En dus geldig. Maar ze zijn nooit op papier gezet, en dus konden de Neocos met hun massieve media macht de suggestie blijven voeden dat het allemaal een verzinsel van Putin was.
Nu hebben de Neocons een laatste kans om een oorlog uit te lokken met Rusland, en Putin doet een vlucht naar voren: Hij eist nu dat de toezeggingen uit 1990 'Not an Inch to the east' op papier komen.
In de papa Bush Library zijn alle documenten in 2017 vrij gegeven, gedeclasserd.
Ik heb de bijgaande beschrijving door de Vertaal Machine gehaald, en de zaak is duidelijk: Er zijn vele notities die tonen dat 'Not an inch to the east' een door alle partijen aanvaard onderdeel van de deal was.
Hier volgen de vertaalde documenten. De originelen kunt U aanklikken en dan komen ze in beeld. We beginnen met een reeks prachtige foto's vande onderhandelaars in die tijd.
NAVO Uitbreiding: Wat Gorbatsjov hoorde
Michail Gorbatsjov
bespreekt de Duitse eenwording met Hans-Dietrich Genscher en Helmut Kohl in
Rusland, 15 juli 1990. Foto: Bundesbildstelle / Presseund Informationsamt der
Bundesregierung.
Uit geclassificeerde
documenten blijkt dat Baker, Bush, Genscher, Kohl, Gates, Mitterrand, Thatcher,
Hurd, Major, en Woerner de Sovjetleiders veiligheidsgaranties hebben gegeven
tegen NAVO-uitbreiding.
Panel Slavische Studies
behandelt "Wie beloofde wat aan wie in verband met de NAVO-uitbreiding?
Gepubliceerd: Dec 12,
2017
Briefing Book #
613
Svetlana Savranskaya en Tom Blanton
Onderwerpen
Regio's
Rusland en voormalige
Sovjet-Unie
Evenementen
Einde van de Koude
Oorlog, 1989-1991
Project
Bladzijde uit aantekeningen van
Stepanov-Mamaladze van 12 februari 1990, met de verzekering van Baker aan
Shevardnadze tijdens de Ottawa Open Skies conferentie: "En als Duitsland
in de NAVO blijft, moeten we ervoor zorgen dat zijn jurisdictie niet naar het
oosten wordt uitgebreid."
Eduard A. Sjevardnadze (rechts) begroet
Hans-Dietrich Genscher (links) en Helmut Kohl (midden) bij hun aankomst in
Moskou op 10 februari 1990, voor besprekingen over de Duitse hereniging. Foto:
AP Photo / Victor Yurchenko.
De overeenkomst om de "Twee plus
vier"-besprekingen te beginnen wordt door de zes ministers van
Buitenlandse Zaken aan de pers voorgesteld op de "Open
Skies"-conferentie in Ottawa op 13 februari 1990. Van links naar rechts:
Eduard Shevardnadze (USSR), James A. Baker (VS), Hans-Dietrich Genscher (FRG),
Roland Dumas (Frankrijk), Douglas Hurd (Groot-Brittannië), Oskar Fischer (DDR).
Foto: Bundesbildstelle / Presseund Informationsamt der Bundesregierung.
Eerste officiële ronde van de Twee Plus
Vier onderhandelingen, met de zes ministers van Buitenlandse Zaken, in Bonn op
5 mei 1990. Foto: Bundesbildstelle / Presseund Informationsamt der
Bundesregierung.
Van rechts naar links: Minister van
Buitenlandse Zaken Hans-Dietrich Genscher (FRG), minister-president Lothar de
Maizière (DDR), en de ministers van Buitenlandse Zaken Roland Dumas
(Frankrijk), Eduard Sjevardnadze (USSR), Douglas Hurd (Groot-Brittannië), en
James Baker (VS) ondertekenen op 12 september 1990 in Moskou de zogenaamde Twee
Plus Vier Overeenkomst (Verdrag inzake de definitieve regeling met betrekking
tot Duitsland). Foto: Bundesbildstelle / Presseund Informationsamt der
Bundesregierung.
De werksessies in Camp David kwamen
bijeen op het dek, buiten, hier met de klok mee van linksboven, tolk Peter Afanasenko,
Baker, Bush, vice-president Dan Quayle (de enige met een stropdas), Scowcroft,
Shevardnadze, Gorbatsjov, en Akhromeyev (rug naar de camera), 2 juni 1990. (Credit: George H.W. Bush Presidential
Library, P13412-08)
President Bush begroet de Tsjechische
president Vaclav Havel buiten het Witte Huis, Washington, D.C., 20 februari
1990. Credit: George Bush Presidentiële Bibliotheek en Museum
Minister van Buitenlandse Zaken Genscher
overhandigt president Bush een stuk van de Berlijnse Muur, Oval Office van het
Witte Huis, Washington, D.C., 21 november 1989. Credit: George Bush
Presidentiële Bibliotheek en Museum.
De presidenten komen bijeen voor een
groepsfoto in Camp David, allemaal lachend, behalve de sovjetmaarschalk
rechts. Van links, Baker, Barbara Bush,
President Bush, Raisa Gorbacheva, President Gorbachev, Shevardnadze, Scowcroft,
Akhromeyev. 2 juni 1990. (Credit: George H.W. Bush Presidential
Library, P13437-14)
De aankomst op de top in Washington op
31 mei 1990 werd gekenmerkt door hoog ceremonieel op het gazon van het Witte
Huis, hier met formele begroetingen van president Bush aan Michail Gorbatsjov,
nu president van de USSR. (Credit:
George H.W. Bush Presidentiële Bibliotheek, P13298-18)
Washington D.C., 12 december 2017 - De beroemde "geen
centimeter naar het oosten" verzekering van de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken James Baker over de uitbreiding van de NAVO tijdens zijn
ontmoeting met Sovjetleider Michail Gorbatsjov op 9 februari 1990, maakte deel
uit van een cascade van verzekeringen over de Sovjetveiligheid die westerse
leiders aan Gorbatsjov en andere Sovjetfunctionarissen gaven tijdens het proces
van de Duitse eenwording in 1990 en verder tot in 1991, volgens gederubriceerde
Amerikaanse, Sovjet-, Duitse, Britse en Franse documenten die vandaag zijn
geplaatst door het National Security Archive aan de George Washington
University (http://nsarchive.gwu.edu).
Uit de documenten blijkt dat verschillende nationale
leiders vanaf begin 1990 en tot in 1991 het lidmaatschap van de NAVO voor
Midden- en Oost-Europa overwogen en afwezen, dat de besprekingen over de NAVO
in het kader van de onderhandelingen over de Duitse eenmaking in 1990 geenszins
beperkt bleven tot de status van het Oost-Duitse grondgebied, en dat de latere
klachten van de Sovjet-Unie en Rusland over misleiding over de uitbreiding van
de NAVO gebaseerd waren op schriftelijke memo's en telconferenties op het
hoogste niveau uit diezelfde tijd.
De documenten versterken de kritiek van voormalig
CIA-directeur Robert Gates op het "doorzetten van de uitbreiding van de
NAVO naar het oosten [in de jaren negentig], terwijl Gorbatsjov en anderen
werden wijsgemaakt dat dat niet zou gebeuren".[1]
De sleutelzin, ondersteund door de documenten, is "geleid om te
geloven".
President George H.W. Bush had Gorbatsjov tijdens de
Top van Malta in december 1989 verzekerd dat de VS niet zouden profiteren
("Ik ben niet op en neer gesprongen op de Berlijnse muur") van de
revoluties in Oost-Europa om de Sovjet-belangen te schaden; maar noch Bush noch
Gorbatsjov op dat moment (of wat dat betreft, de West-Duitse Bondskanselier
Helmut Kohl) verwachtten zo snel de ineenstorting van Oost-Duitsland of de
snelheid van de Duitse eenwording.[2]
De eerste concrete toezeggingen van Westerse leiders
over de NAVO begonnen op 31 januari 1990, toen de West-Duitse minister van
Buitenlandse Zaken Hans-Dietrich Genscher het bieden opende met een belangrijke
openbare toespraak in Tutzing, in Beieren, over de Duitse eenwording. De
Amerikaanse ambassade in Bonn (zie Document 1) deelde Washington mee dat
Genscher duidelijk maakte "dat de veranderingen in Oost-Europa en het Duitse
eenwordingsproces niet mogen leiden tot een "aantasting van de
veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie". Daarom moet de NAVO een
'uitbreiding van haar grondgebied naar het oosten, d.w.z. een toenadering tot
de grenzen van de Sovjet-Unie' uitsluiten". In het telegram van Bonn stond
ook het voorstel van Genscher om het Oost-Duitse grondgebied buiten de
militaire structuren van de NAVO te houden, zelfs in een verenigd Duitsland in
de NAVO.[3]
Dit laatste idee van een speciale status voor het
DDR-gebied werd gecodificeerd in het definitieve Duitse eenwordingsverdrag dat
op 12 september 1990 door de ministers van Buitenlandse Zaken van Twee Plus
Vier werd ondertekend (zie document 25). Het eerste idee over "dichter bij
de Sovjetgrenzen" is niet neergelegd in verdragen maar in een groot aantal
memoranda van gesprekken tussen de Sovjets en de westerse gesprekspartners op
het hoogste niveau (Genscher, Kohl, Baker, Gates, Bush, Mitterrand, Thatcher,
Major, Woerner, en anderen) waarin gedurende heel 1990 en tot in 1991
toezeggingen werden gedaan over de bescherming van de veiligheidsbelangen van
de Sovjet-Unie en de opneming van de USSR in de nieuwe Europese
veiligheidsstructuren. De twee kwesties waren verwant maar niet hetzelfde. In
latere analyses werden de twee soms door elkaar gehaald en werd beweerd dat de
discussie niet over geheel Europa ging. Uit de hieronder gepubliceerde
documenten blijkt duidelijk dat dit wel het geval was.
De "Tutzing-formule" werd onmiddellijk het
middelpunt van een vlaag van belangrijke diplomatieke besprekingen gedurende de
volgende 10 dagen in 1990, die leidden tot de cruciale ontmoeting op 10
februari 1990 in Moskou tussen Kohl en Gorbatsjov, toen de Westduitse leider de
principiële instemming van de Sovjet-Unie kreeg met de Duitse eenwording in de
NAVO, zolang de NAVO niet naar het oosten zou uitbreiden. De Sovjets zouden
veel meer tijd nodig hebben om met hun binnenlandse opinie (en financiële hulp
van de West-Duitsers) te werken alvorens de overeenkomst in september 1990
formeel te ondertekenen.
In de gesprekken die aan de verzekering van Kohl
voorafgingen, werd uitdrukkelijk gesproken over de uitbreiding van de NAVO, de
Midden- en Oosteuropese landen en de wijze waarop de Sovjets ervan konden
worden overtuigd de eenmaking te aanvaarden. Op 6 februari 1990 bijvoorbeeld,
toen Genscher een ontmoeting had met de Britse minister van Buitenlandse Zaken
Douglas Hurd, bleek uit de Britse verslagen dat Genscher zei: "De Russen
moeten de verzekering hebben dat als bijvoorbeeld de Poolse regering het
Warschaupact de ene dag zou verlaten, zij de volgende dag niet tot de NAVO
zouden toetreden". (Zie Document 2)
Na een ontmoeting met Genscher op weg naar
besprekingen met de Sovjets, herhaalde Baker precies de formulering van
Genscher in zijn ontmoeting met minister van Buitenlandse Zaken Eduard
Sjevardnadze op 9 februari 1990, (zie Document 4); en nog belangrijker, oog in
oog met Gorbatsjov.
Niet één keer, maar drie keer probeerde Baker met
Gorbatsjov de "geen centimeter naar het Oosten"-formule uit tijdens
de ontmoeting op 9 februari 1990. Hij was het eens met Gorbatsjovs verklaring
in antwoord op de verzekering dat "NAVO-expansie onaanvaardbaar is".
Baker verzekerde Gorbatsjov dat "noch de President noch ik van plan zijn
eenzijdig voordelen te ontlenen aan de processen die gaande zijn," en dat
de Amerikanen begrepen dat "niet alleen voor de Sovjet-Unie maar ook voor
andere Europese landen het belangrijk is garanties te hebben dat, indien de
Verenigde Staten hun aanwezigheid in Duitsland binnen het kader van de NAVO
handhaven, geen centimeter van de huidige militaire jurisdictie van de NAVO
zich in oostelijke richting zal uitbreiden." (Zie Document 6)
Daarna schreef Baker aan Helmut Kohl, die de volgende
dag een ontmoeting zou hebben met de Sovjetleider, met veel van dezelfde taal.
Baker rapporteerde: "En toen stelde ik hem [Gorbatsjov] de volgende vraag.
Zou u de voorkeur geven aan een verenigd Duitsland buiten de NAVO,
onafhankelijk en zonder Amerikaanse troepen, of zou u de voorkeur geven aan een
verenigd Duitsland dat gebonden is aan de NAVO, met de verzekering dat de
jurisdictie van de NAVO geen centimeter naar het oosten zou opschuiven ten
opzichte van zijn huidige positie? Hij antwoordde dat de Sovjetleiders al deze
opties serieus in overweging namen [....]. Hij voegde er toen aan toe:
"Elke uitbreiding van de NAVO-zone zou zeker onaanvaardbaar zijn.""
Baker voegde tussen haakjes toe, ten behoeve van Kohl: "Bij implicatie zou
de NAVO in haar huidige zone aanvaardbaar kunnen zijn." (Zie Document 8)
Goed op de hoogte gebracht door de Amerikaanse
staatssecretaris begreep de West-Duitse kanselier een belangrijk
Sovjet-standpunt en hij verzekerde Gorbatsjov op 10 februari 1990: "Wij
zijn van mening dat de NAVO het gebied van haar activiteiten niet moet
uitbreiden. (Zie Document 9) Na deze ontmoeting kon Kohl zijn opwinding
nauwelijks bedwingen over Gorbatsjovs principiële instemming met de Duitse
eenwording en, als onderdeel van de formule van Helsinki dat staten hun eigen
bondgenootschappen kiezen, zodat Duitsland voor de NAVO kon kiezen. Kohl
beschreef in zijn memoires dat hij de hele nacht door Moskou liep - maar nog
steeds begreep dat er nog een prijs te betalen was.
Alle westerse ministers van Buitenlandse Zaken waren
aan boord met Genscher, Kohl, en Baker. Vervolgens kwam de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, Douglas Hurd, op 11 april 1990. Op dat moment hadden de
Oost-Duitsers massaal voor de deutschmark en voor snelle eenwording gestemd, in
de verkiezingen van 18 maart waarin Kohl bijna alle waarnemers had verrast met
een echte overwinning. Kohls analyses (voor het eerst aan Bush uitgelegd op 3
december 1989) dat de ineenstorting van de DDR alle mogelijkheden zou openen,
dat hij moest rennen om aan het hoofd van de trein te komen, dat hij de steun
van de VS nodig had, dat de eenmaking sneller zou kunnen gebeuren dan iemand
voor mogelijk hield - bleken allemaal juist te zijn. De Monetaire Unie zou al
in juli van start gaan en de verzekeringen over de veiligheid bleven maar
komen. Hurd versterkte de Baker-Genscher-Kohl boodschap tijdens zijn ontmoeting
met Gorbatsjov in Moskou op 11 april 1990 en zei dat Groot-Brittannië duidelijk
"het belang erkende van niets te doen dat afbreuk zou doen aan de belangen
en de waardigheid van de Sovjet-Unie". (Zie Document 15)
Het Baker-gesprek met Sjevardnadze op 4 mei 1990,
zoals Baker het beschreef in zijn eigen verslag aan President Bush, beschreef
het meest welsprekend wat de Westerse leiders precies op dat moment tegen
Gorbatsjov zeiden: "Ik gebruikte uw toespraak en onze erkenning van de
noodzaak de NAVO aan te passen, politiek en militair, en de CVSE te ontwikkelen
om Sjevardnadze gerust te stellen dat het proces geen winnaars en verliezers
zou opleveren. In plaats daarvan zou het een nieuwe legitieme Europese
structuur opleveren - een structuur die inclusief zou zijn, niet
exclusief." (Zie Document 17)
Baker zei het nogmaals, rechtstreeks tegen Gorbatsjov
op 18 mei 1990 in Moskou, en gaf Gorbatsjov zijn "negen punten",
waaronder de transformatie van de NAVO, de versterking van de Europese
structuren, het niet-nucleair houden van Duitsland, en het rekening houden met
de veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie. Baker begon zijn opmerkingen met:
"Alvorens iets over de Duitse kwestie te zeggen, wil ik benadrukken dat
ons beleid er niet op gericht is Oost-Europa van de Sovjet-Unie af te scheiden.
Dat beleid hadden wij vroeger ook. Maar vandaag zijn we geïnteresseerd in het
opbouwen van een stabiel Europa, en doen dat samen met u." (Zie document
18)
De Franse leider Francois Mitterrand was niet in een
mind-meld met de Amerikanen, integendeel, zoals blijkt uit het feit dat hij
Gorbatsjov op 25 mei 1990 in Moskou vertelde dat hij "persoonlijk
voorstander was van een geleidelijke ontmanteling van de militaire
blokken"; maar Mitterrand zette de cascade van verzekeringen voort door te
zeggen dat het Westen "veiligheidsvoorwaarden voor u moet scheppen,
evenals voor de veiligheid van Europa in zijn geheel". (Zie Document 19)
Mitterrand schreef Bush onmiddellijk in een "cher George"-brief
over zijn gesprek met de Sovjetleider, dat "wij zeker niet zouden weigeren
de garanties die hij voor de veiligheid van zijn land mag verwachten, in detail
uit te werken". (Zie Document 20)
Op de top van Washington op 31 mei 1990 ging Bush tot
het uiterste om Gorbatsjov te verzekeren dat Duitsland in de NAVO nooit gericht
zou zijn op de USSR: "Geloof me, wij duwen Duitsland niet in de richting
van eenwording, en wij zijn het niet die het tempo van dit proces bepalen. En
natuurlijk hebben wij niet de bedoeling, zelfs niet in gedachten, om de
Sovjet-Unie op enigerlei wijze te schaden. Daarom spreken wij ons uit voor de
Duitse eenwording in de NAVO, zonder daarbij de ruimere context van de CVSE uit
het oog te verliezen en rekening houdend met de traditionele economische banden
tussen de twee Duitse staten. Een dergelijk model komt naar onze mening ook
overeen met de belangen van de Sovjet-Unie." (Zie Document 21)
De "Iron Lady" deed ook een duit in het
zakje, na de top van Washington, tijdens haar ontmoeting met Gorbatsjov in
Londen op 8 juni 1990. Thatcher anticipeerde op de stappen die de Amerikanen
(met haar steun) zouden nemen op de NAVO-conferentie begin juli om Gorbatsjov
te steunen met beschrijvingen van de transformatie van de NAVO naar een meer
politiek, minder militair dreigend bondgenootschap. Zij zei tegen Gorbatsjov:
"Wij moeten manieren vinden om de Sovjet-Unie het vertrouwen te geven dat
haar veiligheid zou worden gewaarborgd.... De CVSE zou een paraplu voor dit
alles kunnen zijn, en tevens het forum dat de Sovjet-Unie volledig bij de
discussie over de toekomst van Europa zou kunnen betrekken". (Zie document
22)
De Verklaring van Londen van de NAVO op 5 juli 1990
had, volgens de meeste verslagen, een tamelijk positief effect op de
beraadslagingen in Moskou en verschafte Gorbatsjov belangrijke munitie om zijn
hardliners op het Partijcongres dat op dat moment plaatsvond tegen te werken.
Sommige versies van deze geschiedenis beweren dat een kopie vooraf aan
Sjevardnadze's helpers werd verstrekt, terwijl andere slechts een waarschuwing
beschrijven die deze helpers in staat stelde de kopie van de telegramdienst te
nemen en een positief Sovjetoordeel te produceren voordat het leger of de
hardliners het propaganda konden noemen.
Zoals Kohl op 15 juli 1990 in Moskou tegen Gorbatsjov
zei, toen zij de definitieve overeenkomst over de Duitse eenwording uitwerkten:
"Wij weten wat de NAVO in de toekomst te wachten staat, en ik denk dat u
nu ook op de hoogte bent," verwijzend naar de NAVO-verklaring van Londen.
(Zie document 23)
In zijn telefoongesprek met Gorbatsjov op 17 juli
bedoelde Bush het succes van de besprekingen tussen Kohl en Gorbatsjov en de
boodschap van de Verklaring van Londen kracht bij te zetten. Bush legde uit:
"Dus wat we probeerden te doen was rekening te houden met uw bezorgdheid
die aan mij en anderen werd geuit, en we deden dat op de volgende manieren:
door onze gezamenlijke verklaring over niet-aanvalspraktijken; in onze
uitnodiging aan u om bij de NAVO te komen; in onze overeenkomst om de NAVO open
te stellen voor regelmatig diplomatiek contact met uw regering en die van de
Oosteuropese landen; en ons aanbod inzake garanties over de toekomstige omvang
van de strijdkrachten van een verenigd Duitsland - een kwestie waarvan ik weet
dat u die met Helmut Kohl hebt besproken. Wij hebben ook onze militaire
benadering van de conventionele en nucleaire strijdkrachten fundamenteel
gewijzigd. Wij hebben het idee overgebracht van een uitgebreide, sterkere CVSE
met nieuwe instellingen waarin de USSR kan delen en deel kan uitmaken van het
nieuwe Europa". (Zie Document 24)
Uit de documenten blijkt dat Gorbatsjov instemde met
de Duitse aansluiting bij de NAVO als resultaat van deze reeks toezeggingen en
op basis van zijn eigen analyse dat de toekomst van de Sovjet-Unie afhing van
haar integratie in Europa, waarvoor Duitsland de beslissende actor zou zijn.
Hij en de meeste van zijn bondgenoten geloofden dat een versie van het
gemeenschappelijke Europese huis nog steeds mogelijk was en zich samen met de
transformatie van de NAVO zou ontwikkelen tot een meer omvattende en
geïntegreerde Europese ruimte, dat de regeling voor de periode na de Koude
Oorlog rekening zou houden met de veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie. Het
bondgenootschap met Duitsland zou niet alleen de Koude Oorlog overwinnen, maar
ook de erfenis van de Grote Patriottische Oorlog op zijn kop zetten.
Maar binnen de Amerikaanse regering ging een andere
discussie door, een debat over de betrekkingen tussen de NAVO en Oost-Europa.
De meningen liepen uiteen, maar de suggestie van het Ministerie van Defensie
vanaf 25 oktober 1990 was om "de deur op een kier te laten" voor
Oosteuropees lidmaatschap van de NAVO. (Zie Document 27) Het ministerie van
Buitenlandse Zaken was van mening dat uitbreiding van de NAVO niet op de agenda
stond, omdat het niet in het belang van de VS was om "een anti-Sovjet
coalitie" te organiseren die zich uitstrekte tot aan de grenzen van de
Sovjet-Unie, niet in de laatste plaats omdat dit de positieve tendensen in de
Sovjet-Unie zou kunnen keren. (Zie document 26) De regering Bush was deze
laatste mening toegedaan. En dat is wat de Sovjets hoorden.
Nog in maart 1991 verzekerde de Britse premier John
Major Gorbatsjov volgens het dagboek van de Britse ambassadeur in Moskou
persoonlijk: "We hebben het niet over de versterking van de NAVO."
Toen de Sovjet-minister van defensie maarschalk Dmitri Yazov Major vervolgens
vroeg naar de belangstelling van Oost-Europese leiders voor het lidmaatschap
van de NAVO, antwoordde de Britse leider: "Niets van dat alles zal
gebeuren." (Zie document 28)
Toen Russische afgevaardigden van de Opperste Sovjet
in juli 1991 naar Brussel kwamen voor een bezoek aan de NAVO en een ontmoeting
met Manfred Woerner, secretaris-generaal van de NAVO, zei Woerner tegen de
Russen dat "wij niet mogen toestaan dat [...] de USSR van de Europese
gemeenschap wordt geïsoleerd". Volgens het Russische memorandum van
gesprek "benadrukte Woerner dat de NAVO-Raad en hijzelf tegen de
uitbreiding van de NAVO zijn (13 van de 16 NAVO-leden steunen dit
standpunt)". (Zie Document 30)
Zo ging Gorbatsjov naar het einde van de Sovjet-Unie
in de overtuiging dat het Westen zijn veiligheid niet bedreigde en de NAVO niet
uitbreidde. In plaats daarvan werd de ontbinding van de USSR bewerkstelligd
door Russen (Boris Jeltsin en zijn leidende adviseur Gennadi Burbulis) in
overleg met de voormalige partijbonzen van de Sovjet-republieken, met name
Oekraïne, in december 1991. De Koude Oorlog was toen al lang voorbij. De
Amerikanen hadden geprobeerd de Sovjet-Unie bijeen te houden (zie de
"Chicken Kiev"-toespraak van Bush op 1 augustus 1991). De uitbreiding
van de NAVO lag jaren in de toekomst, wanneer deze geschillen opnieuw zouden
uitbarsten, en er meer garanties zouden komen voor de Russische leider Boris
Jeltsin.
Het Archief stelde deze gederubriceerde documenten
samen voor een paneldiscussie op 10 november 2017 tijdens de jaarlijkse
conferentie van de Association for Slavic, East European and Eurasian Studies
(ASEEES) in Chicago onder de titel "Who Promised What to Whom on NATO
Expansion?" Het panel bestond onder meer uit:
* Mark Kramer van het Davis Center aan Harvard,
redacteur van het Journal of Cold War Studies, wiens artikel uit 2009 in
Washington Quarterly betoogde dat de "geen-NAVO-uitbreiding
belofte" een "mythe" was;[4]
* Joshua R. Itkowitz Shifrinson van de Bush School aan
Texas A&M, wiens artikel uit 2016 over Internationale Veiligheid betoogde
dat de VS in 1990 een dubbel spel speelden door Gorbatsjov te laten geloven dat
de NAVO zou opgaan in een nieuwe Europese veiligheidsstructuur, terwijl hij
zich inzette voor hegemonie in Europa en het behoud van de NAVO;[5]
* James Goldgeier van de American University, die het
gezaghebbende boek schreef over de Clinton-beslissing over de NAVO-uitbreiding,
Not Whether But When, en de misleidende Amerikaanse toezeggingen aan de
Russische leider Boris Jeltsin beschreef in een WarOnTheRocks-artikel uit 2016;[6]
* Svetlana Savranskaya en Tom Blanton van het National
Security Archive, wier meest recente boek, The Last Superpower Summits:
Gorbatsjov, Reagan, and Bush: Conversations That Ended the Cold War (CEU
Press, 2016) de gederubriceerde transcripties en gerelateerde documenten van
alle topontmoetingen van Gorbatsjov met Amerikaanse presidenten analyseert en
publiceert, waaronder tientallen toezeggingen over de bescherming van de
veiligheidsbelangen van de USSR.[7]
[De posting van vandaag is de eerste van twee over dit
onderwerp. Het tweede deel zal gaan over de gesprekken van Jeltsin met westerse
leiders over de NAVO].
LEES DE DOCUMENTEN
Document 01
1 feb, 1990
Bron
U.S. Department of
State. FOIA-leeszaal. Zaak F-2015 10829
Een van de mythen over de besprekingen over de Duitse
eenwording in januari en februari 1990 is dat deze besprekingen zo vroeg in het
proces plaatsvonden, toen het Warschaupact nog volop bestond, dat niemand dacht
aan de mogelijkheid dat Midden- en Europese landen, ook toen al leden van het
Warschaupact, in de toekomst lid van de NAVO zouden kunnen worden. Integendeel,
de Tutzing-formule van de West-Duitse minister van Buitenlandse Zaken in zijn
toespraak van 31 januari 1990, waarvan in de media in Europa, Washington en
Moskou uitvoerig verslag is gedaan, ging expliciet in op de mogelijkheid van
uitbreiding van de NAVO, alsmede van lidmaatschap van Midden- en Oost-Europa
van de NAVO - en ontkende die mogelijkheid, als onderdeel van zijn olijvenkrans
richting Moskou. Dit telegram van de Amerikaanse ambassade in Bonn, dat verslag
uitbracht aan Washington, geeft een gedetailleerd overzicht van beide
voorstellen van Hans-Dietrich Genscher - dat de NAVO niet zou uitbreiden naar
het oosten, en dat het voormalige grondgebied van de DDR in een verenigd
Duitsland anders zou worden behandeld dan ander NAVO-grondgebied.
Document 02
6 feb, 1990
Bron
Documenten over het
Britse beleid ten aanzien van de overzeese gebieden, serie III, deel VII:
Duitse eenwording, 1989-1990. (Ministerie van Buitenlandse Zaken en
Gemenebestzaken. Documents on British Policy Overseas, geredigeerd door Patrick
Salmon, Keith Hamilton, en Stephen Twigge, Oxford en New York, Routledge 2010).
blz. 261-264
De latere visie van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken op de onderhandelingen over de Duitse eenwording, verwoord
in een kabel uit 1996 die naar alle posten werd gestuurd, beweert ten onrechte
dat de hele onderhandeling over de toekomst van Duitsland de discussie over de
toekomst van de NAVO beperkte tot de specifieke regelingen over het grondgebied
van de voormalige DDR. Misschien hebben de Amerikaanse diplomaten de vroege
dialoog tussen de Britten en de Duitsers over deze kwestie gemist, ook al
deelden beiden hun standpunten met de Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken. Zoals gepubliceerd in de officiële 2010 documentaire geschiedenis van
het Britse Foreign and Commonwealth Office over de inbreng van het Verenigd
Koninkrijk in de Duitse eenwording, bevat dit memorandum van het gesprek van de
Britse minister van Buitenlandse Zaken Douglas Hurd met de West-Duitse minister
van Buitenlandse Zaken Genscher op 6 februari 1990 een aantal opmerkelijke
bijzonderheden over de kwestie van het toekomstige NAVO-lidmaatschap voor de
Midden-Europeanen. In het Britse memorandum wordt Genscher specifiek geciteerd
terwijl hij zei "dat toen hij sprak over het niet willen uitbreiden van de
NAVO, dit van toepassing was op andere staten naast de DDR. De Russen moeten de
verzekering hebben dat als bijvoorbeeld de Poolse regering op een dag het
Warschaupact zou verlaten, zij de volgende dag niet tot de NAVO zouden
toetreden". Genscher en Hurd zeiden hetzelfde tegen hun Sovjet-tegenhanger
Eduard Shevardnadze, en tegen James Baker.[8]
Document 03
6 feb, 1990
Bron
George H. W. Bush
Presidentiële Bibliotheek
Deze beknopte nota aan President Bush van een van de
architecten van de Koude Oorlog, Paul Nitze (verbonden aan zijn naamgenoot
Johns Hopkins University School of International Studies), geeft een beeld van
het debat over de toekomst van de NAVO in het begin van 1990. Nitze vertelt dat
Midden- en Oost-Europese leiders die deelnamen aan de conferentie "Forum
voor Duitsland" in Berlijn pleitten voor de ontbinding van de beide
grootmachtenblokken, de NAVO en het Warschaupact, totdat hij (en enkele
West-Europeanen) dat standpunt omdraaiden en in plaats daarvan het belang van
de NAVO benadrukten als de basis van stabiliteit en de Amerikaanse aanwezigheid
in Europa.
Document 04
Memorandum van gesprek tussen James Baker en Eduard
Shevardnadze in Moskou.
9 feb. 1990
Bron
Amerikaans ministerie van
Buitenlandse Zaken, FOIA 199504567 (Collectie Flashpoints van het Nationaal
Veiligheidsarchief, doos 38)
Hoewel zwaar geredigeerd in vergelijking met de
Sovjet-verslagen van deze gesprekken, bevat de officiële versie van het State
Department van de verzekering van minister Baker aan de Sovjet-minister van
Buitenlandse Zaken Sjevardnadze vlak voor de formele ontmoeting met Gorbatsjov
op 9 februari 1990, een reeks veelzeggende zinnen. Baker stelt de twee plus
vier formule voor, waarbij de twee de Duitsers zijn en de vier de na-oorlogse
bezettingsmachten; hij pleit tegen andere manieren om over de eenwording te
onderhandelen; en hij pleit voor verankering van Duitsland in de NAVO. Verder
zegt Baker tegen de Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken: "Een neutraal
Duitsland zou zonder twijfel zijn eigen onafhankelijke nucleaire capaciteit
verwerven. Maar een Duitsland dat stevig verankerd is in een veranderde NAVO,
en daarmee bedoel ik een NAVO die veel minder [een] militaire organisatie is en
veel meer een politieke, zou geen behoefte hebben aan een onafhankelijk
vermogen. Er zouden natuurlijk ijzersterke garanties moeten zijn dat de
jurisdictie of de strijdkrachten van de NAVO zich niet naar het oosten zouden
verplaatsen. En dit zou moeten gebeuren op een manier die de buren van
Duitsland in het oosten tevreden zou stellen."
Document 05
Memorandum van gesprek tussen Mikhail Gorbatsjov en James
Baker in Moskou.
9 feb. 1990
Bron
Amerikaans ministerie van
Buitenlandse Zaken, FOIA 199504567 (Collectie Flashpoints van het Nationaal
Veiligheidsarchief, doos 38)
Zelfs met (ongerechtvaardigde) redacties door
Amerikaanse classificatie-ambtenaren, bevestigt dit Amerikaanse transcript van
misschien wel de beroemdste Amerikaanse verzekering aan de Sovjets over
NAVO-uitbreiding het Sovjet-transcript van hetzelfde gesprek. Herhalend wat
Bush zei op de Malta top in december 1989, zegt Baker tegen Gorbatsjov:
"De President en ik hebben duidelijk gemaakt dat we geen unilateraal
voordeel nastreven in dit proces" van onvermijdelijke Duitse eenwording.
Baker zegt verder: "Wij begrijpen de behoefte aan garanties voor de landen
in het Oosten. Als wij aanwezig blijven in een Duitsland dat deel uitmaakt van
de NAVO, zal er geen sprake zijn van een uitbreiding van de jurisdictie van de
NAVO voor strijdkrachten van de NAVO één centimeter naar het oosten."
Later in het gesprek stelt Baker hetzelfde standpunt als een vraag, "zou u
de voorkeur geven aan een verenigd Duitsland buiten de NAVO dat onafhankelijk
is en geen Amerikaanse troepen heeft of zou u de voorkeur geven aan een
verenigd Duitsland met banden met de NAVO en de verzekering dat er geen
uitbreiding zou zijn van de huidige jurisdictie van de NAVO naar het
oosten?" De declassificeerders van deze memcon hebben Gorbatsjovs antwoord
dat een dergelijke uitbreiding inderdaad "onaanvaardbaar" zou zijn,
geredigeerd - maar de brief van Baker aan Kohl van de volgende dag, die in 1998
door de Duitsers is gepubliceerd, bevat het citaat.
Document 06
Verslag van een gesprek tussen Michail Gorbatsjov en James
Baker in Moskou. (Uittreksels)
9 feb. 1990
Bron
Gorbatsjov Stichting Archief,
Fond 1, Opis 1.
Dit verslag van de ontmoeting van de Sovjetleider met
James Baker op 9 februari 1990, dat door de Gorbatsjov Stichting is opgesteld,
is al sinds 1996 openbaar en beschikbaar voor onderzoekers van de Stichting,
maar het werd pas in 2010 in het Engels gepubliceerd, toen de bundel Masterpieces
of History van de hand van de huidige auteurs uitkwam bij Central European
University Press. Het document concentreert zich op de Duitse eenwording, maar
bevat ook een openhartige bespreking door Gorbatsjov van de economische en
politieke problemen in de Sovjet-Unie, en Baker's "gratis advies"
("soms wordt de minister van financiën in mij wakker") over prijzen,
inflatie, en zelfs het beleid om appartementen te verkopen om de roebels op te
zuigen die voorzichtige Sovjetburgers onder hun matrassen hebben verstopt.
Met betrekking tot de Duitse eenwording verzekert
Baker Gorbatsjov dat "noch de president noch ik van plan zijn eenzijdig
voordelen te ontlenen aan de processen die gaande zijn," en dat de Amerikanen
het belang voor de USSR en Europa begrijpen van garanties dat "geen
centimeter van de huidige militaire jurisdictie van de NAVO zich in oostelijke
richting zal uitbreiden". Baker pleit voor de twee plus vier besprekingen
met dezelfde verzekering: "Wij zijn van mening dat overleg en besprekingen
in het kader van het 'twee plus vier'-mechanisme moeten garanderen dat de
Duitse eenwording niet zal leiden tot een uitbreiding van de militaire
organisatie van de NAVO naar het oosten." Gorbatsjov antwoordt door de
Poolse president Wojciech Jaruzelski te citeren: "dat de aanwezigheid van
Amerikaanse en Sovjettroepen in Europa een element van stabiliteit is".
De sleuteluitwisseling vindt plaats wanneer Baker
vraagt of Gorbatsjov de voorkeur zou geven aan "een verenigd Duitsland
buiten de NAVO, absoluut onafhankelijk en zonder Amerikaanse troepen; of een
verenigd Duitsland dat zijn banden met de NAVO behoudt, maar met de garantie
dat de jurisdictie of de troepen van de NAVO zich niet zullen uitbreiden naar het
oosten van de huidige grens". In dit gesprek geeft de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken dus driemaal de verzekering dat indien Duitsland zich in
de NAVO zou mogen verenigen, met behoud van de Amerikaanse aanwezigheid in
Europa, de NAVO zich niet naar het oosten zou uitbreiden. Interessant is dat
hij niet één keer de term DDR of Oost-Duitsland gebruikt of zelfs maar de
Sovjettroepen in Oost-Duitsland noemt. Voor een bekwaam onderhandelaar en
zorgvuldig advocaat lijkt het zeer onwaarschijnlijk dat Baker geen specifieke
terminologie zou gebruiken als hij in feite alleen naar Oost-Duitsland verwees.
De Sovjetleider antwoordt dat "[wij] over alles
zullen nadenken. Wij zijn van plan al deze kwesties grondig te bespreken op het
niveau van de leiders. Het spreekt vanzelf dat een uitbreiding van de NAVO-zone
onaanvaardbaar is." Baker bevestigt: "Daar zijn we het mee
eens."
Document 07
Memorandum van gesprek tussen Robert Gates en Vladimir
Kryuchkov in Moskou.
9 feb. 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, NSC Scowcroft Dossiers, Doos 91128, Map
"Gorbatsjov (Dobrynin) Gevoelig."
Dit gesprek is vooral belangrijk omdat latere
onderzoekers hebben gespeculeerd dat minister Baker in zijn "geen
centimeter naar het oosten" gesprek met Gorbatsjov wellicht buiten zijn
boekje heeft gesproken. Robert Gates, de voormalige topanalist van de CIA en
specialist op het gebied van de USSR, vertelt hier aan zijn soortgenoot, het
hoofd van de KGB, in zijn kantoor in het hoofdkwartier van de KGB in Loebjanka,
precies wat Baker die dag in het Kremlin tegen Gorbatsjov zei: geen duimbreed
naar het oosten. Op dat moment was Gates de hoogste plaatsvervanger van de
nationale veiligheidsadviseur van de president, Gen. Brent Scowcroft, dus dit
document getuigt van een gecoördineerde aanpak van de Amerikaanse regering
tegenover Gorbatsjov. Kryuchkov, die Gorbatsjov in oktober 1988 benoemde tot
vervanger van Viktor Chebrikov bij de KGB, komt hier over als verrassend
progressief op veel punten van binnenlandse hervorming. Hij spreekt openlijk
over de tekortkomingen en problemen van de perestrojka, de noodzaak om de
leidende rol van de CPSU af te schaffen, de onterechte verwaarlozing door de
centrale regering van etnische kwesties, het "afschuwelijke"
prijssysteem, en andere binnenlandse onderwerpen.
Wanneer de discussie overgaat op het buitenlands
beleid, met name de Duitse kwestie, vraagt Gates: "Wat vond Kryuchkov van
het voorstel van Kohl/Genscher waarbij een verenigd Duitsland zou worden
geassocieerd met de NAVO, maar waarbij de NAVO-troepen niet verder naar het
oosten zouden worden verplaatst dan nu het geval is? Het lijkt ons een goed
voorstel." Kryuchkov geeft geen direct antwoord, maar spreekt over hoe
gevoelig de kwestie van de Duitse eenwording ligt bij het Sovjet-publiek en
suggereert dat de Duitsers de Sovjet-Unie enkele garanties zouden moeten
bieden. Hij zegt dat de ideeën van Kohl en Genscher weliswaar interessant zijn,
"maar dat zelfs de punten in hun voorstellen waarmee wij het eens zijn,
garanties zouden moeten hebben. Wij hebben van de Amerikanen bij de
onderhandelingen over wapenbeheersing geleerd hoe belangrijk verificatie is, en
wij zouden daar zeker van moeten zijn."
Document 08
Brief van James Baker aan Helmut Kohl
10 feb. 1990
Bron
Deutsche Enheit
Sonderedition und den Akten des Budeskanzleramtes 1989/90, eds. Hanns Jurgen
Kusters en Daniel Hofmann (München: R. Odenbourg Verlag, 1998), blz. 793-794
Dit sleuteldocument verscheen voor het eerst in Helmut
Kohl's wetenschappelijke uitgave van kanselarijdocumenten over de Duitse
eenwording, gepubliceerd in 1998. Kohl was op dat moment verwikkeld in een
verkiezingscampagne die zijn 16-jarige ambtstermijn als kanselier zou
beëindigen, en wilde de Duitsers herinneren aan zijn instrumentele rol in de
triomf van de eenwording.[9]
Het grote volume (meer dan 1000 bladzijden) bevat Duitse teksten van Kohls ontmoetingen
met Gorbatsjov, Bush, Mitterrand, Thatcher en meer - allemaal gepubliceerd
zonder kennelijk overleg met die regeringen, slechts acht jaar na de
gebeurtenissen. Enkele van de Kohl-documenten, zoals deze, verschijnen in het
Engels, als weergave van de Amerikaanse of Britse originelen in plaats van
Duitse aantekeningen of vertalingen. Baker debrieft Kohl op de dag na zijn
ontmoeting met Gorbatsjov op 9 februari. (De kanselier heeft zijn eigen sessie
met Gorbatsjov gepland op 10 februari in Moskou). De Amerikaan informeert de
Duitser over de "bezorgdheid" van de Sovjet-Unie over de eenwording,
en vat samen waarom een "twee plus vier"-onderhandeling de meest
geschikte plaats zou zijn voor besprekingen over de "externe aspecten van
de eenwording", aangezien de "interne aspecten ... strikt een Duitse
aangelegenheid zijn". Baker wijst in het bijzonder op Gorbatsjovs
vrijblijvende antwoord op de vraag over een neutraal Duitsland tegenover een
NAVO-Duitsland met beloften tegen uitbreiding naar het oosten, en adviseert
Kohl dat Gorbatsjov "wellicht bereid is in te stemmen met een verstandige
aanpak die hem enige rugdekking geeft ..." Kohl versterkt deze boodschap
in zijn eigen gesprek later die dag met de Sovjetleider.
Document 09
Memorandum van gesprek tussen Mikhail Gorbatsjov en Helmut
Kohl
10 feb. 1990
Bron
Michail Gorbatsjov i
duitskii vopros, onder redactie van Aleksandr Galkin en Anatolij Tsjernijev, (Moskou: Ves
Mir, 2006)
Volgens Kohl was deze ontmoeting in Moskou het moment
waarop hij voor het eerst van Gorbatsjov hoorde dat de Sovjet-leider de Duitse
eenwording als onvermijdelijk beschouwde, dat de waarde van toekomstige Duitse
vriendschap in een "gemeenschappelijk Europees huis" zwaarder woog
dan de starheden van de Koude Oorlog, maar dat de Sovjets tijd (en geld) nodig
zouden hebben voordat zij de nieuwe realiteiten konden erkennen. Voorbereid
door de brief van Baker en de Tutzing-formule van zijn eigen minister van
Buitenlandse Zaken, verzekert Kohl Gorbatsjov al vroeg in het gesprek:
"Wij vinden dat de NAVO haar werkterrein niet moet uitbreiden. We moeten
een redelijke oplossing vinden. Ik begrijp de veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie
goed, en ik besef dat u, mijnheer de Secretaris-Generaal, en de Sovjet-leiding
duidelijk zullen moeten uitleggen wat er gebeurt met het Sovjet-volk."
Later kibbelen de twee leiders over de NAVO en het Warschaupact, waarbij
Gorbatsjov opmerkt: "Ze zeggen wat is de NAVO zonder de BRD. Maar we
kunnen ook vragen: wat is de WTO zonder de DDR?" Als Kohl het daar niet
mee eens is, roept Gorbatsjov slechts op tot "redelijke oplossingen die de
sfeer in onze betrekkingen niet vergiftigen" en zegt hij dat dit deel van
het gesprek niet openbaar mag worden gemaakt.
Gorbatsjovs adjudant Andrei Grachev schreef later dat
de Sovjetleider al vroeg begreep dat Duitsland de deur was naar Europese
integratie, en "alle pogingen tot onderhandelen [door Gorbatsjov] over de
uiteindelijke formule voor Duitse associatie met de NAVO was daarom veel meer
een kwestie van vorm dan van serieuze inhoud; Gorbatsjov probeerde de nodige
tijd te winnen om de publieke opinie in eigen land te laten wennen aan de
nieuwe realiteit, aan het nieuwe type betrekkingen dat vorm kreeg in de
betrekkingen van de Sovjet-Unie met Duitsland en met het Westen in het
algemeen. Tegelijkertijd hoopte hij van zijn westerse partners tenminste een
gedeeltelijke politieke compensatie te krijgen voor wat hij beschouwde als zijn
belangrijkste bijdrage aan het einde van de Koude Oorlog".[10]
Document 10-1
Teimuraz Stepanov-Mamaladze notities van de conferentie
over open skies, Ottawa, Canada.
12 feb. 1990
Bron
Hoover Institution
Archief, Stepanov-Mamaladze Collectie.
De Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken Sjevardnadze
was bijzonder ongelukkig met het snelle tempo waarin de gebeurtenissen rond de
Duitse eenwording zich voltrokken, vooral toen een eerder geplande bijeenkomst
van de ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO en het Warschaupact in
Ottawa (Canada) op 10-12 februari 1990, die bedoeld was om het "Open
Skies"-verdrag te bespreken, veranderde in een brede onderhandeling over
Duitsland en de invoering van het "Twee plus vier"-proces om de
details uit te werken. Shevardnadze's adjudant, Teimuraz Stepanov-Mamaladze,
maakte aantekeningen van de Ottawa vergaderingen in een serie notitieboekjes,
en hield ook een minder telegrafisch dagboek bij, dat samen met de notitieboekjes
gelezen moet worden voor een zo volledig mogelijk verslag. Deze uittreksels uit
de notities en het dagboek van Stepanov-Mamaladze, die nu in het Hoover
Institution zijn gedeponeerd, maken melding van Shevardnadze's afkeuring van de
snelheid van het proces, maar vooral van het belang van de ontmoetingen in
Moskou op 9 en 10 februari, waar Westerse garanties over de veiligheid van de
Sovjet-Unie werden gegeven, en Gorbatsjovs principiële instemming met een
uiteindelijke Duitse eenwording deel uitmaakte van de overeenkomst.
De notities van de eerste dagen van de conferentie
zijn zeer beknopt, maar zij bevatten één belangrijke regel waaruit blijkt dat
Baker in Ottawa dezelfde verzekeringsformule aanbood als hij in Moskou deed:
"En als Duitsland in de NAVO blijft, moeten we ervoor zorgen dat haar
jurisdictie zich niet uitbreidt naar het Oosten." Sjevardnadze is niet
bereid te praten over voorwaarden voor de Duitse eenwording; hij zegt dat hij
eerst met Moskou moet overleggen voordat een voorwaarde wordt goedgekeurd.
Volgens de aantekeningen klaagt Sjevardnadze op 13 februari: "Ik bevind
mij in een domme situatie - wij bespreken de Open Skies, maar mijn collega's
hebben het over de eenwording van Duitsland alsof het een feit is." Uit de
aantekeningen blijkt dat Baker zeer hardnekkig probeerde Sjevardnadze zover te
krijgen dat hij de Sovjet-voorwaarden voor Duitse eenwording in de NAVO
definieerde, terwijl Sjevardnadze zich nog steeds ongemakkelijk voelde bij de
term "eenwording" en in plaats daarvan aandrong op de meer algemene
term "eenheid".
Document 10-2
Dagboek Teimuraz Stepanov-Mamaladze, 12 februari 1990.
12 feb. 1990
Bron
Hoover Institution
Archief, Stepanov-Mamaladze Collectie.
Deze dagboekaantekening van 12 februari bevat een zeer
korte beschrijving van het bezoek van Kohl en Genscher aan Moskou op 10
februari, waarover Stepanov-Mamaladze nog niet eerder had geschreven (omdat hij
niet aanwezig was). Stepanov deelt de mening van zijn minister, Sjevardnadze,
over het overhaaste karakter van de besprekingen in Moskou en de ontoereikende
overwegingen die eraan ten grondslag lagen: "Vóór ons bezoek hier brachten
Kohl en Genscher een overhaast bezoek aan Moskou. En net zo haastig - naar de
mening van E.A. [Shevardnadze] - aanvaardde Gorbatsjov het recht van de
Duitsers op eenheid en zelfbeschikking." Deze dagboekaantekening bewijst,
vanuit een kritisch perspectief, dat de Verenigde Staten en West-Duitsland
Moskou wel degelijk concrete toezeggingen hebben gedaan over het behoud van de
NAVO in haar huidige omvang en reikwijdte. In feite geeft het dagboek verder
aan dat die toezeggingen in ieder geval in de ogen van Sjevardnadze neerkwamen
op een deal - die Gorbatsjov accepteerde, zelfs toen hij tijd rekte.
Document 10-3
Dagboek Teimuraz Stepanov-Mamaladze, 13 februari 1990.
13 feb. 1990
Bron
Hoover Institution
Archief, Stepanov-Mamaladze Collectie.
Op de tweede dag van de conferentie in Ottawa
beschrijft Stepanov-Mamaladze moeizame onderhandelingen over de precieze
formulering van de gezamenlijke verklaring over Duitsland en het
Twee-Plus-Vier-proces. Sjevardnadze en Genscher kibbelden twee uur lang over de
termen "eenheid" versus "eenwording", terwijl Sjevardnadze
probeerde de zaken over Duitsland te vertragen en de andere ministers zich te
laten concentreren op Open Skies. De dag was vrij intens: "Gedurende de
dag werden er actieve spelletjes gespeeld tussen hen allen. E.A. [Sjevardnadze]
had vijf ontmoetingen met Baker, twee keer met Genscher, sprak met Fischer
[DDR-minister van Buitenlandse Zaken], Dumas [Franse minister van Buitenlandse
Zaken], en de ministers van de ATS-landen," en tenslotte werd de tekst van
de regeling vastgesteld, waarbij het woord "eenheid" werd gebruikt.
In de slotverklaring werd ook de overeenkomst over de Amerikaanse en
Sovjettroepen in Midden-Europa het belangrijkste resultaat van de conferentie
genoemd. Maar voor de Sovjetafgevaardigden "was de 'Open Hemel' [nog
steeds] gesloten door de stormwolk van Duitsland".
Document 11
U.S. State Department, "Twee plus vier: Voordelen,
mogelijke bezwaren en tegenargumenten."
21 feb. 1990
Bron
FOIA-vrijgave van het
ministerie van Buitenlandse Zaken, Collectie Flashpoints van het Nationaal
Veiligheidsarchief, doos 38.
Deze memo, waarschijnlijk geschreven door Robert
Zoellick, topman van Baker op het ministerie van Buitenlandse Zaken, bevat de
openhartige Amerikaanse visie op het Twee Plus Vier-proces met zijn voordelen
van "handhaving van de Amerikaanse betrokkenheid bij (en zelfs enige
controle over) het eenwordingsdebat". De Amerikaanse vrees was dat de
West-Duitsers hun eigen deal met Moskou zouden sluiten voor een snelle
eenwording, waarbij ze enkele van de voor de V.S. belangrijkste punten zouden
opgeven, voornamelijk het lidmaatschap van de NAVO. Zoellick wijst er
bijvoorbeeld op dat Kohl zijn 10 punten had aangekondigd zonder Washington te
raadplegen en na signalen uit Moskou, en dat de VS van de Sovjets hadden
vernomen dat Kohl naar Moskou was gegaan, niet van Kohl. De memo voorkomt
bezwaren over het opnemen van de Sovjets door erop te wijzen dat zij al in
Duitsland waren en moesten worden aangepakt. De twee plus vier regeling omvat
de Sovjets maar verhindert hen een veto te hebben (wat een vier-mogendheden
proces of een Verenigde Naties proces zou kunnen toestaan), terwijl een
effectief één plus drie gesprek vóór elke vergadering West-Duitsland en de VS,
met de Britten en de Fransen, in staat zou stellen een gemeenschappelijk
standpunt uit te werken. Bijzonder veelzeggend zijn de onderstrepingen en het
handschrift van Baker in de marge, vooral zijn uitbundige zin: "Je hebt
nog geen leveraged buyout gezien totdat je deze hebt gezien!"
Document 12-1
Memorandum van gesprek tussen Vaclav Havel en George Bush
in Washington.
20 feb. 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, Memcons en Telcons (https://bush41library.tamu.edu/)
Deze gesprekken zouden "de opvoeding van Vaclav
Havel" genoemd kunnen worden.[10]
aangezien de voormalige dissident die president van Tsjecho-Slowakije werd,
Washington bezocht slechts twee maanden nadat de Fluwelen Revolutie hem van de
gevangenis naar de Praagse Burcht had gebracht. Havel zou een staande ovatie
krijgen tijdens een toespraak op 21 februari voor een gezamenlijke zitting van
het Congres, en gesprekken voeren met Bush voor en na het optreden in het
Congres. Havel was al door journalisten genoemd als voorstander van de
ontbinding van de blokken van de Koude Oorlog, zowel de NAVO als het
Warschaupact, en de terugtrekking van troepen, dus Bush maakte van de
gelegenheid gebruik om de Tsjechische leider de les te lezen over de waarde van
de NAVO en haar essentiële rol als de basis voor de Amerikaanse aanwezigheid in
Europa. Toch sprak Havel in zijn toespraak tot het Congres tweemaal de hoop uit
dat "Amerikaanse soldaten niet van hun moeders gescheiden hoeven te
worden" alleen omdat Europa de vrede niet kan bewaren, en deed hij een
oproep voor een "toekomstig democratisch Duitsland dat bezig is zich te
verenigen in een nieuwe pan-Europese structuur die over zijn eigen
veiligheidssysteem kan beslissen". Maar na afloop, toen hij opnieuw met Bush
sprak, had de voormalige dissident duidelijk de boodschap begrepen. Havel zei
dat hij misschien verkeerd begrepen was, dat hij zeker de waarde zag van de
betrokkenheid van de VS bij Europa. Bush van zijn kant opperde de
mogelijkheden, uitgaande van meer Tsjechoslowaakse medewerking op dit punt, van
Amerikaanse investeringen en hulp.
Document 12-2
Memorandum van gesprek tussen Vaclav Havel en George Bush
in Washington.
21 feb. 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, Memcons en Telcons (https://bush41library.tamu.edu/)
Deze memcon na Havel's triomfantelijke toespraak tot het
Congres bevat Bush's verzoek aan Havel om de boodschap aan Gorbatsjov over te
brengen dat de Amerikanen hem persoonlijk steunen, en dat "wij ons niet op
een verkeerde manier zullen gedragen door te zeggen 'wij winnen, jullie
verliezen'." Om het punt te benadrukken zegt Bush: "Zeg tegen
Gorbatsjov dat ... ik u heb gevraagd Gorbatsjov te zeggen dat wij ons ten
aanzien van Tsjecho-Slowakije of enig ander land niet zullen gedragen op een
manier die de problemen die hij zo openhartig met mij heeft besproken zou
bemoeilijken." De Tsjechoslowaakse leider voegt zijn eigen waarschuwing
aan de Amerikanen toe over hoe verder te gaan met de eenwording van Duitsland
en het aanpakken van de Sovjet- onzekerheden. Havel zegt tegen Bush: "Het
is een kwestie van prestige. Dit is de reden waarom ik over het nieuwe Europese
veiligheidssysteem sprak zonder de NAVO te noemen. Want als het uit de NAVO zou
voortkomen, zou het een andere naam moeten krijgen, al was het maar vanwege het
prestige-element. Als de NAVO Duitsland overneemt, zal dat op een nederlaag
lijken, op de ene supermacht die de andere verovert. Maar als de NAVO zichzelf
kan omvormen - misschien in samenhang met het Helsinki-proces - zou dat lijken
op een vreedzaam proces van verandering, niet op een nederlaag." Bush
reageerde positief: "Je hebt een goed punt. Ons standpunt is dat de NAVO
een nieuwe politieke rol zou blijven spelen en dat wij zouden voortbouwen op
het CVSE-proces. We zullen nadenken over hoe we verder zouden kunnen
gaan."
Document 13
Memorandum van gesprek tussen Helmut Kohl en George Bush
in Camp David.
24 feb, 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, Memcons en Telcons (https://bush41library.tamu.edu/)
De voornaamste zorg van de regering Bush over de
Duitse eenwording toen het proces in februari 1990 versnelde, was dat de
West-Duitsers hun eigen bilaterale deal met de Sovjets zouden kunnen sluiten
(zie Document 11) en misschien bereid zouden zijn het NAVO-lidmaatschap weg te
onderhandelen. President Bush merkte later op dat het doel van de Camp David
ontmoeting met Kohl was "Duitsland op het NAVO reservaat te houden,"
en dat was de drijfveer achter de agenda voor deze reeks ontmoetingen. De
Duitse kanselier arriveert in Camp David zonder Genscher omdat deze laatste het
niet helemaal eens is met het Bush-Kohl standpunt over volledig Duits lidmaatschap
van de NAVO, en hij heeft onlangs beide leiders boos gemaakt door zich
publiekelijk uit te spreken over de CVSE als het toekomstige Europese
veiligheidsmechanisme.[12]
Aan het begin van dit gesprek spreekt Kohl zijn dank
uit voor de steun van Bush en Baker tijdens zijn besprekingen met Gorbatsjov in
Moskou begin februari, en met name voor de brief van Bush waarin Washington
zich sterk maakt voor de Duitse eenwording in de NAVO. Beide leiders wijzen op
de noodzaak van een zo nauw mogelijke onderlinge samenwerking om het gewenste
resultaat te bereiken. Bush's prioriteit is de Amerikaanse aanwezigheid, met name
de nucleaire paraplu, in Europa te behouden: "als de Amerikaanse nucleaire
strijdkrachten uit Duitsland worden teruggetrokken, zie ik niet in hoe we een
andere bondgenoot op het continent ervan kunnen overtuigen deze wapens te
behouden". Hij verwijst sarcastisch naar de kritiek die van Capitol Hill
komt: "We hebben tegenwoordig rare ideeën in ons Congres, ideeën zoals dit
vredesdividend. Dat kunnen we niet doen in deze onzekere tijden." Beide
leiders zijn bezorgd over het standpunt dat Gorbatsjov zou kunnen innemen en
zijn het erover eens dat er regelmatig met hem overlegd moet worden. Kohl
suggereert dat de Sovjets hulp nodig hebben en dat de definitieve regeling voor
Duitsland een "kwestie van geld" zou kunnen zijn. Bush antwoordt dat
hij niet bereid is financieel bij te dragen: "Jullie hebben diepe
zakken." Op een bepaald moment in het gesprek lijkt Bush zijn
Sovjet-tegenhanger niet als een partner te zien, maar als een verslagen vijand.
Verwijzend naar het feit dat sommige Sovjets zich verzetten tegen het Duitse
lidmaatschap van de NAVO, zegt hij: "Naar de hel daarmee. Wij hebben
gezegevierd en zij niet. We kunnen de Sovjets niet de overwinning uit de kaken
van de nederlaag laten grijpen."
Document 14
Memorandum van gesprek tussen George Bush en Eduard
Shevardnadze in Washington.
6 apr, 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, Memcons en Telcons (https://bush41library.tamu.edu/)
Minister van Buitenlandse Zaken Shevardnadze
overhandigt Bush een brief van Gorbatsjov, waarin de Sovjet-president de
belangrijkste kwesties voor de komende top bespreekt. Economische kwesties
staan voor de Sovjet-Unie bovenaan de lijst, met name de status van meest
begunstigde natie en een handelsovereenkomst met de Verenigde Staten.
Sjevardnadze spreekt zijn bezorgdheid uit over het gebrek aan vooruitgang op
deze punten en de pogingen van de VS om de EBWO te verhinderen leningen aan de
USSR te verstrekken. Hij benadrukt dat zij niet om hulp vragen, "wij
willen alleen als partners worden behandeld". Wat de spanningen in
Litouwen betreft, zegt Bush dat hij Gorbatsjov geen moeilijkheden wil bezorgen
in binnenlandse aangelegenheden, maar merkt hij op dat hij moet aandringen op
de rechten van de Litouwers, omdat hun inlijving in de USSR nooit door de
Verenigde Staten is erkend. Wat de wapenbeheersing betreft, wijzen beide
partijen op enige terughoudendheid van de andere partij en spreken zij de wens
uit het START-verdrag snel af te ronden. Sjevardnadze vermeldt de komende
CVSE-Top en de verwachting van de Sovjet-Unie dat daar de nieuwe Europese
veiligheidsstructuren zullen worden besproken. Bush spreekt dit niet tegen,
maar koppelt dit aan de kwesties van de Amerikaanse aanwezigheid in Europa en
de Duitse eenwording in de NAVO. Hij verklaart dat hij wil "bijdragen tot
stabiliteit en tot de totstandbrenging van een heel en vrij Europa, of zoals u
het noemt, een gemeenschappelijk Europees huis. Een idee dat zeer dicht bij het
onze staat." De Sovjets interpreteren dit - ten onrechte - als een
verklaring dat de Amerikaanse regering Gorbatsjovs idee deelt.
Document 15
11 apr, 1990
Bron
Documenten over het
Britse beleid ten aanzien van de overzeese gebieden, serie III, deel VII:
Duitse eenwording, 1989-1990. (Ministerie van Buitenlandse Zaken en
Gemenebestzaken. Documents on British Policy Overseas, geredigeerd door Patrick
Salmon, Keith Hamilton, en Stephen Twigge, Oxford en New York, Routledge 2010),
blz. 373-375
Ambassadeur Braithwaite's telegram geeft een
samenvatting van de ontmoeting tussen de staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken en Gemenebestzaken Douglas Hurd en president Gorbatsjov, waarbij hij
melding maakt van Gorbatsjovs "expansieve stemming". Gorbatsjov
vraagt de secretaris zijn waardering over te brengen voor de brief van Margaret
Thatcher aan hem na haar topontmoeting met Kohl, waarin zij volgens Gorbatsjov
de beleidslijnen volgde die Gorbatsjov en Thatcher bespraken in hun recente
telefoongesprek, op basis waarvan de Sovjet-leider concludeerde dat "de
Britse en Sovjet-standpunten inderdaad zeer dicht bij elkaar lagen". Hurd
waarschuwt Gorbatsjov dat hun standpunten niet voor 100% overeenstemmen, maar
dat de Britten "het belang erkenden van niets te doen dat afbreuk doet aan
de belangen en de waardigheid van de Sovjet-Unie". Gorbatsjov, zoals
blijkt uit de samenvatting van Braithwaite, spreekt over het belang van de
opbouw van nieuwe veiligheidsstructuren als een manier om met de kwestie van
twee Germanen om te gaan: "Als we het hebben over een gemeenschappelijke
dialoog over een nieuw Europa dat zich uitstrekt van de Atlantische Oceaan tot
de Oeral, dan was dat een manier om met het Duitse vraagstuk om te gaan."
Daarvoor zou een overgangsperiode nodig zijn om het tempo van het Europese
proces op te voeren en dit "af te stemmen op het vinden van een oplossing
voor het probleem van de twee Duitslanden". Indien het proces echter
unilateraal zou zijn - alleen Duitsland in de NAVO en geen oog voor de
veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie - zou het zeer onwaarschijnlijk zijn dat
de Opperste Sovjet een dergelijke oplossing zou goedkeuren en zou de
Sovjet-Unie zich afvragen of het nodig is de afbouw van haar conventionele
wapens in Europa te versnellen. Volgens hem zou de toetreding van Duitsland tot
de NAVO zonder vooruitgang op het gebied van de Europese veiligheidsstructuren
"het evenwicht in de veiligheid kunnen verstoren, hetgeen voor de
Sovjet-Unie onaanvaardbaar zou zijn".
Document 16
Valentin Falin Memorandum aan Mikhail Gorbatsjov
(Uittreksels)
18 apr, 1990
Bron
Michail Gorbatsjov i
duitskii vopros, onder redactie van Aleksandr Galkin en Anatolij Tsjernijev, (Moskou: Ves
Mir, 2006), blz. 398-408
Dit memorandum van de hoogste deskundige van het
Centraal Comité over Duitsland klinkt als een wake-up call voor Gorbatsjov.
Falin formuleert het onomwonden: terwijl de Europese politiek van de
Sovjet-Unie na de verkiezingen van 18 maart in Oost-Duitsland in inactiviteit
en zelfs "depressie" is geraakt, en Gorbatsjov zelf Kohl het
eenmakingsproces heeft laten versnellen, kunnen zijn compromissen over
Duitsland in de NAVO alleen maar leiden tot het afglijden van zijn
belangrijkste doel voor Europa - het gemeenschappelijke Europese huis.
"Als we de afgelopen zes maanden samenvatten, moeten we concluderen dat
het 'gemeenschappelijk Europees huis', dat vroeger een concrete taak was die de
landen van het continent begonnen uit te voeren, nu een fata morgana aan het
worden is." Terwijl het Westen Gorbatsjov om de tuin leidt om de Duitse
eenwording in de NAVO te accepteren, merkt Falin (terecht) op dat "de
Westerse staten reeds het consensusbeginsel schenden door onderling voorlopige
afspraken te maken" over de Duitse eenwording en de toekomst van Europa
die geen "lange fase van constructieve ontwikkeling" inhouden. Hij
merkt op dat het Westen "niet alleen de NAVO, maar ook onze Warschaupact-bondgenoten
intensief cultiveert" met het doel de USSR te isoleren in het kader van
Twee Plus Vier en de CVSE.
Verder merkt hij op dat redelijke stemmen niet meer
worden gehoord: "Genscher blijft van tijd tot tijd discussiëren over het
versnellen van de beweging in de richting van Europese collectieve veiligheid
met de 'ontbinding van de NAVO en de WTO daarin.' ... Maar heel weinig mensen
... horen Genscher." Falin stelt voor de rechten van de
Sovjet-viermogendheden te gebruiken om tot een formele juridisch bindende
regeling te komen, gelijk aan een vredesverdrag dat de veiligheidsbelangen van
de Sovjet-Unie zou waarborgen als "onze enige kans om de Duitse eenwording
te koppelen aan het pan-Europese proces". Hij stelt ook voor de
onderhandelingen over wapenbeheersing in Wenen en Genève als pressiemiddel te
gebruiken als het Westen blijft profiteren van de flexibiliteit van de
Sovjet-Unie. In de memo worden specifieke bepalingen voorgesteld voor de
definitieve regeling met Duitsland, waarvan de onderhandelingen veel tijd in
beslag zouden nemen en een venster zouden bieden voor de opbouw van Europese
structuren. Maar de hoofdgedachte van de memo is Gorbatsjov te waarschuwen niet
naïef te zijn over de bedoelingen van zijn Amerikaanse partners: "Het Westen
speelt ons de loef af, belooft de belangen van de USSR te respecteren, maar
scheidt ons in de praktijk stap voor stap van het 'traditionele Europa'."
Document 17
James A. Baker III, Memorandum voor de President,
"Mijn ontmoeting met Shevardnadze."
4 mei 1990
Bron
George H. W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, NSC Scowcroft Dossiers, Doos 91126, Map
"Gorbatsjov (Dobrynin) Gevoelig 1989 - Juni 1990 [3]"
Op 4 mei 1990 had de Staatssecretaris in Bonn een
ontmoeting van bijna vier uur gehad met de Sovjet-Minister van Buitenlandse
Zaken, waarbij een hele reeks onderwerpen werd besproken, maar het zwaartepunt
lag bij de crisis in Litouwen en de onderhandelingen over de Duitse eenwording.
Net als bij de besprekingen in februari en het hele jaar door deed Baker zijn
best om de Sovjets de verzekering te geven dat zij bij de toekomst van Europa
zouden worden betrokken. Baker meldt: "Ik gebruikte ook uw toespraak en
onze erkenning van de noodzaak om de NAVO aan te passen, zowel politiek als
militair, en de CVSE te ontwikkelen om Sjevardnadze gerust te stellen dat het
proces geen winnaars en verliezers zou opleveren. In plaats daarvan zou het een
nieuwe legitieme Europese structuur opleveren - een structuur die inclusief zou
zijn, niet exclusief." Uit Shevardnadze's antwoord blijkt dat "onze
discussie over de nieuwe Europese architectuur verenigbaar was met veel van hun
denken, hoewel hun denken nog in ontwikkeling was". Baker vertelt dat
Sjevardnadze "nogmaals benadrukte hoe psychologisch moeilijk het voor hen
is - vooral voor het Sovjet-publiek - om een verenigd Duitsland in de NAVO te
accepteren." Baker voorspelt scherp dat Gorbatsjov "dit soort
emotioneel geladen politieke kwesties nu niet zal aanpakken" en
waarschijnlijk pas na het Partijcongres in juli.
Document 18
Gespreksverslag tussen Mikhail Gorbatsjov en James Baker
in Moskou.
18 mei 1990
Bron
Gorbatsjov Stichting
Archief, Fond 1, Opis 1.
Dit fascinerende gesprek behandelt een reeks
wapenbeheersingskwesties ter voorbereiding van de topconferentie in Washington
en omvat uitvoerige, zij het onbesliste discussies over de Duitse eenwording en
de spanningen in de Baltische staten, met name de impasse tussen Moskou en het
separatistische Litouwen. Gorbatsjov doet een hartstochtelijke poging Baker
ervan te overtuigen dat Duitsland zich moet herenigen buiten de voornaamste
militaire blokken om, in het kader van het geheel Europa omvattende proces.
Baker geeft Gorbatsjov negen punten om te bewijzen dat met zijn standpunt
rekening wordt gehouden. Punt acht is voor Gorbatsjov het belangrijkst,
namelijk dat de Verenigde Staten "zich in verschillende fora inspannen om
de CVSE uiteindelijk om te vormen tot een permanente instelling die een
belangrijke hoeksteen van een nieuw Europa zou worden".
Ondanks deze verzekering laat Baker, wanneer
Gorbatsjov het heeft over de noodzaak om nieuwe veiligheidsstructuren op te
zetten ter vervanging van de blokken, een persoonlijke reactie los die veel
onthult over het werkelijke Amerikaanse standpunt ter zake: "Het is leuk
om te praten over pan-Europese veiligheidsstructuren, de rol van de CVSE. Het
is een prachtige droom, maar slechts een droom. In de tussentijd bestaat de
NAVO. ..." Gorbatsjov stelt voor dat als de VS aandringt op Duitsland in
de NAVO, hij "publiekelijk zou aankondigen dat wij ook lid willen worden
van de NAVO". Sjevardnadze gaat verder met een profetische opmerking:
"als het verenigde Duitsland lid wordt van de NAVO, zal dat de perestrojka
opblazen. Ons volk zal het ons niet vergeven. De mensen zullen zeggen dat wij
de verliezers zijn geworden, niet de winnaars."
Document 19
Verslag van het gesprek tussen Michail Gorbatsjov en
Francois Mitterrand (uittreksels).
25 mei 1990
Bron
Michail Gorbatsjov i
duitskii vopros, onder redactie van Aleksandr Galkin en Anatolij Tsjernijev, (Moskou: Ves
Mir, 2006), blz. 454-466
Gorbatsjov was van mening dat van alle Europeanen de
Franse president zijn naaste bondgenoot was bij de opbouw van een Europa na de
Koude Oorlog, omdat de Sovjetleider geloofde dat Mitterrand zijn concept van
het gemeenschappelijke Europese huis deelde, evenals het idee om beide
militaire blokken op te heffen ten gunste van nieuwe Europese
veiligheidsstructuren. En Mitterrand deelde die mening, tot op zekere hoogte.
In dit gesprek hoopt Gorbatsjov nog steeds zijn ambtgenoot ervan te overtuigen
zich bij hem aan te sluiten tegen de Duitse eenmaking in de NAVO. Mitterrand is
heel direct en zegt Gorbatsjov dat het te laat is om deze kwestie aan te
vechten en dat hij zijn steun niet zal geven, omdat "als ik 'nee' zeg
tegen het Duitse lidmaatschap van de NAVO, ik geïsoleerd zal raken van mijn
westerse partners". Mitterrand stelt echter voor dat Gorbatsjov
"passende garanties" van de NAVO eist. Hij spreekt over het gevaar
van isolement van de Sovjet-Unie in het nieuwe Europa en over de noodzaak om
"veiligheidsvoorwaarden te scheppen voor u, evenals voor de veiligheid van
Europa in zijn geheel. Dit was een van mijn leidende doelstellingen, met name
toen ik mijn idee opperde om een Europese confederatie tot stand te brengen.
Het is vergelijkbaar met uw concept van een gemeenschappelijk Europees
huis."
In zijn aanbevelingen aan Gorbatsjov herhaalt
Mitterrand in wezen de lijnen van het Falin-memo (zie Document 16). Hij zegt dat
Gorbatsjov moet streven naar een formele regeling met Duitsland door gebruik te
maken van zijn vier-mogendheden rechten en de hefboomwerking van verdragen voor
wapenbeheersingsonderhandelingen moet gebruiken: "U zult zo'n troefkaart
als ontwapeningsonderhandelingen niet laten varen." Hij impliceert dat de
NAVO nu niet het kernpunt is en in verdere onderhandelingen kan worden
overstemd; het gaat er veeleer om de Sovjet-deelneming aan het nieuwe Europese
veiligheidssysteem te verzekeren. Hij herhaalt dat hij "persoonlijk
voorstander is van een geleidelijke ontmanteling van de militaire
blokken".
Gorbatsjov uit zijn bezorgdheid en achterdocht over de
pogingen van de VS om de NAVO te "bestendigen", om de NAVO te
"gebruiken om een soort mechanisme, een instelling, een soort gids voor
het beheer van wereldaangelegenheden te creëren". Hij vertelt Mitterrand
over zijn bezorgdheid dat de VS probeert Oost-Europeanen bij de NAVO te
betrekken: "Ik heb Baker gezegd: wij zijn ons bewust van uw gunstige houding
ten opzichte van het voornemen van een aantal vertegenwoordigers van
Oost-Europese landen om zich terug te trekken uit het Warschaupact en zich
vervolgens bij de NAVO aan te sluiten." Hoe zit het met de toetreding van
de USSR?
Mitterrand stemt ermee in Gorbatsjov te steunen in
zijn pogingen pan-Europese processen aan te moedigen en ervoor te zorgen dat
met de veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie rekening wordt gehouden, zolang
hij maar geen "nee" tegen de Duitsers hoeft te zeggen. Hij zegt:
"Ik heb altijd tegen mijn NAVO-partners gezegd: beloof dat de militaire
formaties van de NAVO niet van hun huidige grondgebied in de BRD naar
Oost-Duitsland zullen worden verplaatst".
Document 20
Brief van Francois Mitterrand aan George Bush
25 mei 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, NSC Scowcroft Dossiers, FOIA 2009-0275-S
Trouw aan zijn woord schrijft Mitterrand een brief aan
George Bush waarin hij Gorbatsjovs hachelijke situatie met betrekking tot de
Duitse eenwording in de NAVO beschrijft en deze oprecht noemt, niet "nep
of tactisch". Hij waarschuwt de Amerikaanse president dit niet als een
voldongen feit te doen zonder Gorbatsjovs toestemming, waarbij hij impliceert
dat Gorbatsjov zou kunnen terugslaan op de wapenbeheersing (precies wat
Mitterrand zelf - en Falin eerder - suggereerde in zijn gesprek). Mitterrand
pleit voor een formele "vredesregeling naar internationaal recht" en
deelt Bush mee dat hij in zijn gesprek met Gorbatsjov "heeft aangegeven
dat wij, van westerse zijde, zeker niet zouden weigeren de garanties die hij
voor de veiligheid van zijn land mag verwachten, in detail uit te werken".
Mitterrand is van mening dat "wij moeten proberen de bezorgdheid van de
heer Gorbatchev weg te nemen" en biedt aan "een aantal
voorstellen" te doen over dergelijke garanties wanneer hij en Bush elkaar
persoonlijk ontmoeten.
Document 21
Verslag van het gesprek tussen Michail Gorbatsjov en
George Bush. Witte Huis, Washington D.C.
31 mei 1990
Bron
Archief Gorbatsjov Stichting,
Moskou, Fond 1, opis 1.[13]
In deze beroemde "twee ankers"-discussie
overleggen de delegaties van de VS en de Sovjet-Unie over het Duitse
eenmakingsproces en met name over de kwestie van de toetreding van een verenigd
Duitsland tot de NAVO. Bush probeert zijn tegenhanger ervan te overtuigen zijn
op het verleden gebaseerde vrees voor Duitsland te heroverwegen, en hem aan te
moedigen vertrouwen te hebben in het nieuwe democratische Duitsland. De
Amerikaanse president zegt: "Geloof me, wij pushen Duitsland niet in de
richting van eenwording, en wij zijn het niet die het tempo van dit proces bepalen.
En natuurlijk hebben wij niet de bedoeling, zelfs niet in gedachten, om de
Sovjet-Unie op enigerlei wijze te schaden. Daarom spreken wij ons uit voor de
Duitse eenwording in de NAVO, zonder daarbij de ruimere context van de CVSE uit
het oog te verliezen en rekening houdend met de traditionele economische banden
tussen de twee Duitse staten. Een dergelijk model komt naar onze mening ook
overeen met de belangen van de Sovjet-Unie". Baker herhaalt de negen
eerder door de regering gedane toezeggingen, waaronder dat de Verenigde Staten
er nu mee instemmen het pan-Europese proces en de transformatie van de NAVO te
steunen om de Sovjet-perceptie van bedreiging weg te nemen. Gorbatsjovs
voorkeur gaat uit naar een Duitsland dat met één been in zowel de NAVO als het
Warschaupact staat - de "twee ankers" - waardoor een soort
geassocieerd lidmaatschap ontstaat. Baker komt tussenbeide en zegt dat "de
gelijktijdige verplichtingen van één en hetzelfde land tegenover de WTO en de
NAVO riekt naar schizofrenie". Nadat de Amerikaanse president de kwestie
in de context van het akkoord van Helsinki heeft geplaatst, stelt Gorbatsjov
voor dat het Duitse volk het recht heeft zijn bondgenootschap te kiezen - iets
wat hij in wezen reeds tegenover Kohl had bevestigd tijdens hun ontmoeting in
februari 1990. Hier overschrijdt Gorbatsjov aanzienlijk zijn boekje en wekt hij
de woede op van andere leden van zijn delegatie, met name van de ambtenaar met
de Duitse portefeuille, Valentin Falin, en maarschalk Sergej Akhromejev.
Gorbatsjov geeft een belangrijke waarschuwing voor de toekomst: "Als het
Sovjetvolk de indruk krijgt dat wij in de Duitse kwestie worden genegeerd, dan
zouden alle positieve processen in Europa, met inbegrip van de onderhandelingen
in Wenen [over conventionele strijdkrachten], ernstig in gevaar komen. Dit is
niet alleen maar bluffen. Het is gewoon zo dat de mensen ons zullen dwingen om
te stoppen en om ons heen te kijken." Het is een opmerkelijke bekentenis
over binnenlandse politieke druk van de laatste Sovjetleider.
Document 22
Brief van Mr. Powell (N. 10) aan Mr. Wall:
Thatcher-Gorbachev memorandum van gesprek.
8 jun 1990
Bron
Documenten over het
Britse beleid ten aanzien van de overzeese gebieden, serie III, deel VII:
Duitse eenwording, 1989-1990. (Ministerie van Buitenlandse Zaken en
Gemenebestzaken. Documents on British Policy Overseas, geredigeerd door Patrick
Salmon, Keith Hamilton, en Stephen Twigge, Oxford en New York, Routledge 2010),
blz. 411-417
Margaret Thatcher bezoekt Gorbatsjov vlak nadat hij
thuiskomt van zijn topontmoeting met George Bush. Van de vele onderwerpen in
het gesprek ligt het zwaartepunt bij de Duitse eenwording en de NAVO, waarover,
zo merkt Powell op, Gorbatsjovs "opvattingen nog in ontwikkeling
waren". In plaats van het eens te zijn over Duitse eenwording in de NAVO,
spreekt Gorbatsjov over de noodzaak voor de NAVO en het Warschaupact om dichter
naar elkaar toe te groeien, van confrontatie naar samenwerking om een nieuw
Europa op te bouwen: "We moeten de Europese structuren zo vormen dat zij
ons helpen het gemeenschappelijke Europese huis te vinden. Geen van beide
partijen mag bang zijn voor onorthodoxe oplossingen".
Hoewel Thatcher zich uitspreekt tegen Gorbatsjovs
ideeën over een volledig NAVO-lidmaatschap voor Duitsland en het belang
benadrukt van een Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa, ziet zij ook
dat "de CVSE de paraplu voor dit alles zou kunnen vormen en het forum zou
kunnen zijn dat de Sovjet-Unie volledig bij de discussie over de toekomst van
Europa zou betrekken". Gorbatsjov zegt dat hij "volstrekt eerlijk wil
zijn tegen de premier" dat als de processen eenzijdig zouden worden,
"er een zeer moeilijke situatie zou kunnen ontstaan [en de] Sovjet-Unie
zou voelen dat haar veiligheid in gevaar is." Thatcher antwoordt met klem
dat het in niemands belang was om de veiligheid van de Sovjet-Unie in gevaar te
brengen: "We moeten manieren vinden om de Sovjet Unie het vertrouwen te
geven dat haar veiligheid gewaarborgd is.
Document 23
Verslag van het gesprek tussen Michail Gorbatsjov en
Helmut Kohl, Moskou (uittreksels).
15 jul. 1990
Bron
Michail Gorbatsjov i
duitskii vopros, onder redactie van Aleksandr Galkin en Anatolij Tsjernijev, (Moskou: Ves
Mir, 2006), blz. 495-504
Dit belangrijke gesprek tussen Bondskanselier Kohl en
President Gorbatsjov bepaalt de definitieve parameters voor de Duitse
eenwording. Kohl spreekt herhaaldelijk over het nieuwe tijdperk van
betrekkingen tussen een verenigd Duitsland en de Sovjet-Unie, en hoe deze
relatie zou bijdragen tot de Europese stabiliteit en veiligheid. Gorbatsjov
eist garanties over het niet-uitbreiden van de NAVO: "wij moeten praten
over het niet uitbreiden van militaire structuren van de NAVO naar het
grondgebied van de DDR, en het handhaven van Sovjettroepen daar gedurende een
bepaalde overgangsperiode". De Sovjet-leider merkt eerder in het gesprek
op dat de NAVO al begonnen is met zichzelf te transformeren. Voor hem betekent
de toezegging van niet-uitbreiding van de NAVO naar het grondgebied van de DDR
in de geest dat de NAVO geen misbruik zal maken van de bereidheid van de
Sovjet-Unie om compromissen te sluiten over Duitsland. Hij eist ook dat de
status van de Sovjettroepen in de DDR voor de overgangsperiode
"geregeld" wordt. Het mag niet in de lucht hangen, het heeft een
wettelijke basis nodig." Hij overhandigt Kohl Sovjet-overwegingen voor een
volwaardig Sovjet-Duits verdrag dat dergelijke garanties zou bevatten. Hij wil
ook hulp bij het verplaatsen van de troepen en het bouwen van woningen voor
hen. Kohl belooft dit te zullen doen zolang deze hulp niet wordt opgevat als
"een programma van Duitse hulp aan het Sovjetleger".
Sprekend over de toekomst van Europa, zinspeelt Kohl
op de transformatie van de NAVO: "Wij weten wat de NAVO in de toekomst te
wachten staat, en ik denk dat u nu ook op de hoogte bent." Kohl benadrukt
ook dat president Bush zich bewust is van en steun verleent aan de
Sovjet-Duitse overeenkomsten en een sleutelrol zal spelen bij de opbouw van het
nieuwe Europa. Tsjernjajev vat deze ontmoeting samen in zijn dagboek van 15 juli
1990: "Vandaag - Kohl. Zij ontmoeten elkaar in het Schechtel herenhuis aan
de Alexei Tolstoj Straat. Gorbatsjov bevestigt zijn instemming met de
toetreding van het verenigde Duitsland tot de NAVO. Kohl is besluitvaardig en
assertief. Hij leidt een zuiver maar hard spel. En het is niet het aas
(leningen) maar het feit dat het zinloos is om hier tegenin te gaan, het zou
tegen de stroom van gebeurtenissen ingaan, het zou in strijd zijn met de
realiteiten waarnaar M.S. zo graag verwijst."[14]
Document 24
Memorandum van telefoongesprek tussen Mikhail Gorbatsjov
en George Bush
17 Jul, 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, Memcons en Telcons
((https://bush41library.tamu.edu/)
President Bush reikt Gorbatsjov de hand onmiddellijk
na de ontmoetingen Kohl-Gorbatsjov in Moskou en de terugtrekking uit de
Kaukasus van Arkhyz, waarbij de Duitse eenwording werd geregeld, zodat alleen
de financiële regelingen nog moesten worden opgelost in september. Gorbatsjov
had niet alleen de deal met Kohl gesloten, maar hij had ook het 28e Congres van
de CPSU begin juli, het laatste in de geschiedenis van de Sovjetpartij,
overleefd en getriomfeerd. Gorbatsjov beschrijft deze tijd als "misschien
wel de moeilijkste en belangrijkste periode in mijn politieke leven". Het
congres stelde de partijleider bloot aan vernietigende kritiek van zowel de
conservatieve communisten als de democratische oppositie. Hij slaagde erin zijn
programma te verdedigen en herverkozen te worden als algemeen secretaris, maar
hij kon weinig laten zien van zijn engagement met het Westen, vooral nadat hij
zoveel terrein had prijsgegeven voor de Duitse eenwording.
Terwijl Gorbatsjov vocht voor zijn politieke leven als
Sovjetleider, had de Top van Houston van de G-7 gesproken over manieren om de
perestrojka te helpen, maar wegens het verzet van de V.S. tegen kredieten of
rechtstreekse economische hulp voordat serieuze vrijemarkthervormingen waren
doorgevoerd, werd geen concreet hulppakket goedgekeurd; de groep ging niet
verder dan het toestaan van "studies" door het IMF en de Wereldbank.
Gorbatsjov stelde dat de USSR met voldoende middelen "zou kunnen
overstappen op een markteconomie", maar dat het land anders "meer zal
moeten vertrouwen op door de staat gereguleerde maatregelen". In dit
telefoongesprek gaat Bush dieper in op Kohls veiligheidsgaranties en versterkt
hij de boodschap van de Verklaring van Londen: "Dus wat wij probeerden te
doen was rekening te houden met uw bezorgdheid die u mij en anderen hebt geuit,
en dat deden wij op de volgende manieren: in onze gezamenlijke verklaring over
non-agressie; in onze uitnodiging aan u om bij de NAVO te komen; in onze
overeenkomst om de NAVO open te stellen voor regelmatig diplomatiek contact met
uw regering en die van de Oosteuropese landen; en ons aanbod inzake garanties
over de toekomstige omvang van de strijdkrachten van een verenigd Duitsland -
een kwestie waarvan ik weet dat u die met Helmut Kohl hebt besproken. Wij
hebben ook onze militaire benadering van de conventionele en nucleaire
strijdkrachten fundamenteel gewijzigd. Wij hebben het idee overgebracht van een
uitgebreide, sterkere CVSE met nieuwe instellingen waarin de USSR kan delen en
deel kan uitmaken van het nieuwe Europa".
Document 25
2 Nov, 1990
Bron
George H.W. Bush
Presidentiële Bibliotheek, NSC Condoleezza Rice Dossiers, 1989-1990 Onderwerp
Dossiers, Map "Memcons en Telcons - USSR [1]"
Medewerkers van het Europese Bureau van het Ministerie
van Buitenlandse Zaken schreven dit document, dat praktisch een memcon is, en
zonden het aan hoge ambtenaren als Robert Zoellick en Condoleezza Rice, op
basis van aantekeningen van Amerikaanse deelnemers aan de laatste ministeriële
zitting over de Duitse eenwording op 12 september 1990. Het document bevat
verklaringen van alle zes ministers in het Twee Plus Vier proces - Shevardnadze
(de gastheer), Baker, Hurd, Dumas, Genscher, en De Maiziere van de DDR -
(waarvan een groot deel zou worden herhaald in hun persconferenties na het
evenement), samen met de overeengekomen tekst van het definitieve verdrag over
de Duitse eenwording. In het verdrag werd gecodificeerd wat Bush eerder aan
Gorbatsjov had aangeboden - een "speciale militaire status" voor het
voormalige DDR-gebied. Op het laatste moment dwongen Britse en Amerikaanse
bezorgdheid dat de taal de noodbewegingen van NAVO-troepen daar zou beperken,
tot de opname van een "minuut" die het aan het pas verenigde en
soevereine Duitsland overlaat wat de betekenis van het woord
"ingezet" moet zijn. Kohl had Gorbatsjov toegezegd dat na het vertrek
van de Sovjets alleen Duitse NAVO-troepen op dat grondgebied zouden worden
toegelaten, en Duitsland hield zich aan die toezegging, ook al was de
"minuut" bedoeld om andere NAVO-troepen in staat te stellen daar
althans tijdelijk door te reizen of te oefenen. Vervolgens wezen Gorbatsjovs
assistenten zoals Pavel Palazjenko op de taal van het verdrag om aan te voeren
dat de uitbreiding van de NAVO in strijd was met de "geest" van dit
Slotverdrag.
Document 26
22 okt, 1990
Bron
George H. W. Bush Presidentiële
Bibliotheek, NSC Heather Wilson Dossiers, Doos CF00293, Map "NAVO -
Strategie (5)"
De regering Bush had in 1989 de "Ungroup" in
het leven geroepen om een aantal persoonlijkheidsconflicten op het niveau van
de assistent-secretarissen te omzeilen, die het gebruikelijke proces van
beleidsontwikkeling op het gebied van wapenbeheersing en strategische wapens
tussen de agentschappen hadden geblokkeerd. De leden van de Ungroup,
voorgezeten door Arnold Kanter van de NSC, hadden het vertrouwen van hun bazen,
maar niet noodzakelijkerwijs de formele titel of officiële rang die daarbij
hoorde.[15]
De Ungroup overlapte met een vergelijkbare ad hoc European Security
Strategy Group, en deze werd, kort nadat de Duitse eenwording was voltooid, de
plaats voor de discussie binnen de regering Bush over de nieuwe rol van de NAVO
in Europa en in het bijzonder over de NAVO-betrekkingen met de landen van
Oost-Europa. Oost-Europese landen, die formeel nog deel uitmaakten van het
Warschaupact, maar geleid werden door niet-communistische regeringen, waren
geïnteresseerd om volwaardige leden van de internationale gemeenschap te
worden, en wilden toetreden tot de toekomstige Europese Unie en mogelijk ook
tot de NAVO.
In dit document, dat werd opgesteld voor een discussie
over de toekomst van de NAVO door een subgroep bestaande uit vertegenwoordigers
van de NSC, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Joint Chiefs en andere
instanties, wordt gesteld dat "een potentiële Sovjet-dreiging blijft
bestaan en een fundamentele rechtvaardiging vormt voor het voortbestaan van de
NAVO". Tegelijkertijd wordt in de bespreking van een mogelijk
Oost-Europees lidmaatschap van de NAVO gesuggereerd dat "het in de huidige
omstandigheden niet in het beste belang van de NAVO of de VS is dat deze staten
een volledig lidmaatschap van de NAVO en de bijbehorende veiligheidsgaranties
krijgen". De Verenigde Staten wensen "geen anti-Sovjetcoalitie te
organiseren waarvan de grens de Sovjetgrens is" - niet in het minst wegens
de negatieve gevolgen die dit zou kunnen hebben voor de hervormingen in de
USSR. Verbindingsbureaus van de NAVO zouden voor het ogenblik volstaan,
concludeerde de groep, maar de relatie zal zich in de toekomst ontwikkelen.
Wanneer de confrontatie in het kader van de Koude Oorlog uitblijft, zullen de
"out of area"-functies van de NAVO opnieuw moeten worden
gedefinieerd.
Document 27
25 okt, 1990
Bron
George H. W. Bush
Presidentiële Bibliotheek: NSC Philip Zelikow Files, Box CF01468, Folder
"File 148 NATO Strategy Review No. 1 [3]"[16]
Dit beknopte memorandum is afkomstig van het Europese
Bureau van het Ministerie van Buitenlandse Zaken als begeleidende nota bij
briefings voor een geplande vergadering op 29 oktober 1990 over de kwesties van
de NAVO-uitbreiding en de Europese defensiesamenwerking met de NAVO. Het
belangrijkste is dat het document een samenvatting geeft van het interne debat
binnen de regering Bush, voornamelijk tussen het Ministerie van Defensie (meer
bepaald het Bureau van de Secretaris van Defensie, Dick Cheney) en het
Ministerie van Buitenlandse Zaken. Over de kwestie van de uitbreiding van de
NAVO "wil het OSD de deur op een kier laten", terwijl Buitenlandse
Zaken "er de voorkeur aan geeft gewoon op te merken dat de discussie over
de uitbreiding van het lidmaatschap niet op de agenda staat...." De
regering Bush neemt in haar publieke verklaringen het standpunt van
Buitenlandse Zaken over, maar het standpunt van Defensie zou de overhand
krijgen in de volgende regering.
Document 28
Dagboek van ambassadeur Rodric Braithwaite, 05 maart 1991
5 mrt, 1991
Bron
Rodric Braithwaite
persoonlijk dagboek (gebruikt met toestemming van de auteur)
De Britse ambassadeur Rodric Braithwaite was aanwezig
bij een aantal van de toezeggingen die in 1990 en 1991 aan de Sovjetleiders
werden gedaan over de uitbreiding van de NAVO. Hier beschrijft Braithwaite in
zijn dagboek een ontmoeting tussen de Britse premier John Major en militaire
Sovjet-functionarissen, onder leiding van minister van defensie maarschalk
Dmitry Yazov. De ontmoeting vond plaats tijdens het bezoek van Major aan Moskou
en vlak na zijn één-op-één met president Gorbatsjov. Tijdens de ontmoeting met
Major had Gorbatsjov zijn bezorgdheid geuit over de nieuwe dynamiek van de
NAVO: "Tegen de achtergrond van gunstige processen in Europa begin ik
plotseling informatie te ontvangen dat bepaalde kringen van plan zijn de NAVO
verder te versterken als het belangrijkste veiligheidsinstrument in Europa.
Voorheen spraken zij over het veranderen van de aard van de NAVO, over het
omvormen van de bestaande militair-politieke blokken tot pan-Europese
structuren en veiligheidsmechanismen. En nu hebben zij het plotseling weer over
een speciale vredeshandhavende rol van de NAVO. Ze hebben het weer over de NAVO
als hoeksteen. Dit klinkt niet aanvullend op het gemeenschappelijke Europese
huis dat we zijn begonnen op te bouwen." De majoor antwoordde: "Ik
geloof dat uw gedachten over de rol van de NAVO in de huidige situatie het
gevolg zijn van een misverstand. Wij hebben het niet over versterking van de
NAVO. Wij hebben het over de coördinatie van de inspanningen die in Europa
reeds plaatsvinden tussen de NAVO en de Westeuropese Unie, die, zoals het de
bedoeling is, alle leden van de Europese Gemeenschap in staat zou stellen bij
te dragen aan de verbetering van [onze] veiligheid."[17]
In de daaropvolgende ontmoeting met de militaire functionarissen uitte
maarschalk Yazov zijn bezorgdheid over de belangstelling van Oost-Europese
leiders voor het NAVO-lidmaatschap. In het dagboek schrijft Braithwaite:
"De majoor verzekert hem dat er niets van dien aard zal gebeuren."
Jaren later, citerend uit het verslag van het gesprek in de Britse archieven,
vertelt Braithwaite dat de Majoor aan Yazov antwoordde dat hij "zelf geen
omstandigheden voorzag, nu of in de toekomst, waarin Oost-Europese landen lid
van de NAVO zouden worden". Ambassadeur Braithwaite citeert ook minister
van Buitenlandse Zaken Douglas Hurd die op 26 maart 1991 tegen sovjetminister
van Buitenlandse Zaken Alexander Bessmertnykh zei: "Er zijn bij de NAVO
geen plannen om de landen van Oost- en Centraal-Europa in een of andere vorm in
de NAVO op te nemen."[18]
Document 29
Paul Wolfowitz memoranda van een gesprek met Vaclav Havel
en Lubos Dobrovsky in Praag.
27 apr, 1991
Bron
Amerikaans ministerie
van Defensie, FOIA-vrijgave 2016, Nationaal Veiligheidsarchief FOIA
20120941DOD109
Deze memcons van april 1991 vormen het sluitstuk van
het "onderwijs van Vaclav Havel" over de NAVO (zie doc. 12-1 en 12-2
hierboven). De Amerikaanse staatssecretaris van Defensie voor Beleid Paul
Wolfowitz nam deze memcons op in zijn verslag aan de NSC en het Ministerie van
Buitenlandse Zaken over zijn deelname aan een conferentie in Praag over
"De toekomst van de Europese veiligheid", van 24-27 april 1991.
Tijdens de conferentie had Wolfowitz afzonderlijke ontmoetingen met Havel en
minister van Defensie Dobrovsky. In het gesprek met Havel bedankt Wolfowitz hem
voor zijn uitspraken over het belang van de NAVO en de Amerikaanse troepen in
Europa. Havel informeert hem dat Sovjet ambassadeur Kvitsinsky in Praag aan het
onderhandelen was over een bilateraal akkoord, en de Sovjets wilden dat het
akkoord een bepaling zou bevatten dat Tsjechoslowakije zich niet zou aansluiten
bij bondgenootschappen die de USSR vijandig gezind waren. Wolfowitz adviseert
zowel Havel als Dobrovsky om dergelijke overeenkomsten niet aan te gaan en de
Sovjets te herinneren aan de bepalingen van de Slotakte van Helsinki die de
vrijheid om zich aan te sluiten bij bondgenootschappen van hun keuze
voorschrijven. Havel verklaart dat dit voor Tsjechoslowakije in de komende 10
jaar de NAVO en de Europese Unie betekent.
In een gesprek met Dobrovsky merkt Wolfowitz op dat
"het bestaan van de NAVO een jaar geleden nog in twijfel werd
getrokken", maar door het leiderschap van de VS en de steun van de
NAVO-bondgenoten (en ook van de verenigde Duitsers) wordt het belang van de
NAVO voor Europa nu ingezien, en de verklaringen van de Oost-Europese leiders
waren in dit verband belangrijk. Dobrovsky beschrijft openhartig de verandering
in het standpunt van het Tsjechoslowaakse leiderschap, "dat zijn
standpunten radicaal had herzien. In het begin had president Havel aangedrongen
op de ontbinding van zowel het Warschaupact als de NAVO," maar
concludeerde vervolgens dat de NAVO moest worden gehandhaafd.
"Onofficieel," zegt Dobrovsky, "voelde de CSFR zich aangetrokken
tot de NAVO omdat het de Amerikaanse aanwezigheid in Europa verzekerde."
Document 30
1 jul 1991
Bron
Staatsarchief van de
Russische Federatie (GARF), Fond 10026, Opis 1
Dit document is belangrijk omdat het een beschrijving
geeft van de duidelijke boodschap in 1991 van de hoogste niveaus van de NAVO -
secretaris-generaal Manfred Woerner - dat de uitbreiding van de NAVO niet
doorging. Het publiek was een delegatie van de Russische Opperste Sovjet, die
in deze memo verslag uitbracht aan Boris Jeltsin (die in juni was verkozen tot
president van de Russische republiek, de grootste van de Sovjet-Unie), maar
ongetwijfeld hoorden Gorbatsjov en zijn medewerkers op dat moment dezelfde
verzekering. Het opkomende Russische veiligheidsapparaat maakte zich al zorgen
over de mogelijkheid van uitbreiding van de NAVO, dus bezocht deze delegatie in
juni 1991 Brussel om de leiding van de NAVO te ontmoeten, hun opvattingen over
de toekomst van de NAVO te horen en de Russische zorgen te delen. Woerner had
in mei 1990 in Brussel een goed gewaardeerde toespraak gehouden waarin hij
betoogde: "De voornaamste taak van het komende decennium zal zijn een
nieuwe Europese veiligheidsstructuur op te bouwen, die de Sovjet-Unie en de
naties van het Warschaupact omvat. De Sovjet-Unie zal een belangrijke rol moeten
spelen bij de opbouw van een dergelijk systeem. Als men de huidige situatie van
de Sovjet-Unie in ogenschouw neemt, die praktisch geen bondgenoten meer heeft,
dan kan men haar gerechtvaardigde wens om niet uit Europa te worden verdreven,
begrijpen."
Halverwege 1991 reageert Woerner op de Russen door te
verklaren dat zowel hij persoonlijk als de NAVO-Raad tegen uitbreiding zijn -
"13 van de 16 NAVO-leden delen dit standpunt" - en dat hij zich tegen
het NAVO-lidmaatschap van Polen en Roemenië zal uitspreken tegenover de leiders
van die landen, zoals hij al eerder heeft gedaan met de leiders van Hongarije
en Tsjecho-Slowakije. Woerner benadrukt dat "wij niet mogen toestaan [...]
dat de USSR zich isoleert van de Europese gemeenschap". De Russische delegatie
waarschuwde dat elke versterking of uitbreiding van de NAVO de democratische
transformaties in Rusland "ernstig zou kunnen vertragen", en riep hun
NAVO gesprekspartners op om de militaire functies van het bondgenootschap
geleidelijk te verminderen. Deze nota over het Woerner-gesprek werd geschreven
door drie prominente hervormers en naaste bondgenoten van Jeltsin-Sergej
Stepasjin (voorzitter van het veiligheidscomité van de Doema en toekomstig
onderminister van Veiligheid en premier), generaal Konstantin Kobets (toekomstig
hoofd van de militaire inspectiedienst van Rusland nadat hij de hoogste
Sovjet-officier was die Jeltsin steunde tijdens de staatsgreep van augustus
1991) en generaal Dmitri Volkogonov (Jeltsins adviseur voor defensie- en
veiligheidskwesties, toekomstig hoofd van de VS-RussischeRussische Gemengde
Commissie voor Gevangenen-MIA's en vooraanstaand militair historicus).
OPMERKINGEN
[1] Zie Robert Gates, Universiteit van Virginia, Miller
Center Oral History, George H.W. Bush Presidency, 24 juli 2000, p. 101)
[2] Zie hoofdstuk 6, "The Malta Summit 1989,"
in Svetlana Savranskaya en Thomas Blanton, The Last Superpower Summits (CEU
Press, 2016), pp. 481-569. De opmerking over de Muur staat op p. 538.
[3] Voor achtergrond, context en gevolgen van de
toespraak van Tutzing, zie Frank Elbe, "The Diplomatic Path to Germany
Unity," Bulletin van het Duits Historisch Instituut 46 (voorjaar
2010), pp. 33-46. Elbe was in die tijd chef-staf van Genscher.
[4] Zie Mark Kramer, "The Myth of a
No-NATO-Enlargement Pledge to Russia," The Washington Quarterly, april
2009, blz. 39-61.
[5] Zie Joshua R. Itkowitz Shifrinson, "Deal or No
Deal? The End of the Cold War and the U.S. Offer to Limit NATO Expansion,"
International Security, Spring 2016, Vol. 40, No. 4, pp. 7-44.
[6] Zie James Goldgeier, Not Whether But When: The
U.S. Decision to Enlarge NATO (Brookings Institution Press, 1999); en James
Goldgeier, "Promises Made, Promises Broken? What Yeltsin was told about
NATO in 1993 and why it matters," War On The Rocks, 12 juli 2016.
[7] Zie ook Svetlana Savranskaya, Thomas Blanton, en
Vladislav Zubok, "Masterpieces of History": The Peaceful End of
the Cold War in Europe, 1989 (CEU Press, 2010), voor een uitgebreide
bespreking en documenten over de onderhandelingen over de Duitse eenwording
begin 1990.
[8] Genscher vertelde Baker op 2 februari 1990 dat
volgens zijn plan, "de NAVO haar territoriale dekking niet zou uitbreiden
tot het gebied van de DDR, noch ergens anders in Oost-Europa." Secretary
of State to US Embassy Bonn, "Baker-Genscher Meeting February 2,"
George H.W. Bush Presidential Library, NSC Kanter Files, Box CF00775, Folder
"Germany-March 1990." Aangehaald door Joshua R. Itkowitz Shifrinson,
"Deal or No Deal? The End of the Cold War and the U.S. Offer to Limit NATO
Expansion," International Security, Spring 2016, Vol. 40, No. 4,
pp. 7-44.
[9] In de vorige versie van deze tekst stond dat Kohl
"verwikkeld was geraakt in een corruptieschandaal rond de
campagnefinanciering dat een einde zou maken aan zijn politieke carrière";
dat schandaal kwam echter pas tot uitbarsting in 1999, nadat de verkiezingen
van september 1998 Kohl uit zijn ambt hadden gezet. De auteurs zijn Prof. Dr.
H.H. Jansen erkentelijk voor de correctie en zijn zorgvuldige lezing van de
posting.
[10] Zie Andrei Grachev, Gorbachev's Gamble (Cambridge,
UK: Polity Press, 2008), blz. 157-158.
[11] Voor een inzichtelijk verslag van Bush' zeer
effectieve onderwijsinspanningen met Oost-Europese leiders, waaronder Havel -
maar ook bondgenoten - zie Jeffrey A. Engel, When the World Seemed New:
George H.W. Bush and the End of the Cold War (Houghton Mifflin Harcourt,
2017), pp. 353-359.
[12] Zie George H.W. Bush en Brent Scowcroft, A World
Transformed (New York: Knopf, 1998), blz. 236, 243, 250.
[13] Voor het eerst in het Engels gepubliceerd in
Savranskaya en Blanton, The Last Superpower Summits (2016), pp. 664-676.
[14] Anatoly Chernyaev Diary, 1990vertaald door
Anna Melyakova en bewerkt door Svetlana Savranskaya, blz. 41-42.
[15] Zie Michael Nelson en Barbara A. Perry, 41: Inside
the Presidency of George H.W. Bush (Cornell University Press, 2014), pp.
94-95.
[16] De auteurs danken Josh Shifrinson voor het ter
beschikking stellen van zijn exemplaar van dit document.
[17] Zie Memorandum van Gesprek tussen Michail Gorbatsjov
en John Major gepubliceerd in Michail Gorbatsjov, Sobranie Sochinenii, v.
24 (Moskou: Ves Mir, 2014), p. 346
[18] Zie Rodric Braithwaite, "NAVO-uitbreiding:
Assurances and misunderstandings," European Council on Foreign Relations,
Commentary, 7 juli 2016.
================================================
Not an inch to the east: In de eigen woorden van Bush en Scowcroft.
Prof Sakwa: Rusland was in 1990 niet zwak in de onderhandelingen: Het had zijn sterke leger en zijn kernwapens nog. Maar Gorbachov is 'ingepakt'.
Gorbachov werd planmatig door Bush en Scowcroft en Baker overweldigd en ontregeld. Er waren vergezichten over een groot samengaan etc. De bedoeling was dat Gorbachov het als ongepast en wantrouwig zou aanvoelen om te eisen dat 'Not an inch to the east' zwart op wit werd gezet.
En nu, 30 jaar later, vraagt Putin dat alsnog, want de VS heef die belofte niet gehouden.
Beter gezegd: Putin EIST nu een schriftelijke bevestiging van die afspraak.
------------------------
Hieronder een stukje uit een boek dat Bush en Scowcroft samen schreven A World Transformed.
Te lezen valt dat er destijds heel veel beloftes werden gedaan en de sfeer er een was van 'we gaaan samen verder'
Ik heb het boek en citaat niet, maar wel een korte samenvatting uit Wikipedia: ( Vertaald met DeepL )
Malta Conferentie
In A World Transformed geven Bush en Scowcroft in detail hun strategie weer om Gorbatsjov op de conferentie van Malta te overspoelen met voorstellen om hem te overrompelen en te voorkomen dat de VS in het defensief uit de top zou komen.
(Rusland valt uiteen en Bush zou bang zijn dat hij verzwakt uit de gesprekken zou komen?? Dit is uiteraard spin-doctor kletskoek. In werkelijkheid staat er: 'om te zorgen dat de VS als enig overwinnaar uit de Malta vergadering zou komen'. JV)
De Conferentie van Malta op 2-3 december 1989 gaf een nieuwe impuls aan de discussie over de nieuwe wereldorde. In de pers verschenen verschillende nieuwe concepten als elementen van de nieuwe orde. Commentatoren verwachtten de vervanging van containment door samenwerking tussen supermachten. Deze samenwerking zou dan problemen kunnen aanpakken zoals het verminderen van bewapening en troepeninzet, het bijleggen van regionale geschillen, het stimuleren van economische groei, het verminderen van Oost-West handelsbeperkingen, het opnemen van de Sovjets in internationale economische instellingen en het beschermen van het milieu. Op grond van de samenwerking tussen de supermachten werd een nieuwe rol voor de NAVO voorspeld, waarbij de organisatie misschien zou veranderen in een forum voor onderhandelingen en verdragsverificatie, of zelfs een volledige ontbinding van de NAVO en het Warschaupact na de wederopstanding van het viermogendhedenkader uit de Tweede Wereldoorlog (d.w.z. de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland). Van een voortgezette Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa werd echter verwacht dat zij zou helpen "historische tegenstellingen" in te dammen en zo een nieuwe Europese orde mogelijk te maken.[25] (*)
-------------------------------------------
Wilde Putin bij de NATO aansluiten?
Prof. Sakwa: Putin wilde NAVO lid worden Dat wil zeggen: In Brussel werden informele onderhandelingen gevoerd over een samenwerking van Russische en Europese Veiligheidsdiensten. Maar zodra de VS hier achter kwam, verbood de VS deze toenadering tot Rusland.
In deze dagen een dagelijkse must read:
ReplyDeletehttp://smoothiex12.blogspot.com/2022/01/kazakhstan-sitrep.html#disqus_thread
Ik vind deze Russische analyst prettiger te volgen dan de soms erg dramatische Saker...
In zijn laatste blog heeft hij het over enorme trainingskampen in Uzbekistan en de Turan beweging (groot Turkije, van Kosovo tot Xinjiang) De Turan gedachte wordt door Gülen, Erdogan en de grijze wolven gedeeld.
Dat is het blog van Martyanov.
DeleteHij is de deskundige op gebied van wapens, en wordt als zodaniog heel vaak geciteerd door de Saker. En door anderen.
Hij woont al lang in de VS, maar is heel erg fan van Rusland en kriticus van de VS.
Ik luister wel af en toe naar hem.
De Saker schreef op 9 jan een goede blog die ik heb vertaald.
Ik denk dat de VS achter de opstand zit, maar zpoals wel vaker: ze gebruiken de moslims ( die meestal denken dat het idee door henzelf is bedacht)
Vandaag nog maar eens geprobeerd om dit bericht op de NOS op3 site te krijgen:
ReplyDeleteUit de originele documenten omtrent de eenwording van Duitsland blijkt dat het vele malen is toegezegd dat de NATO geen inch naar hjet Oosten zou gaan. De documenten staan op het internet, en zijn in 2017 gedeklasseerd. Ze zijn in de George Bush Library. https://nsarchive.gwu.edu/briefing-book/russia-programs/2017-12-12/nato-expansion-what-gorbachev-heard-western-leaders-early
===========
3:03 "De ineenstorting is een grote politiek catastrofe" dat zei Putin indewrdaad. Waarom? Putin legt het direct uit: vanwege de bedrijfs-sluitingen, het feit dat de staat geen bescherming meer kon bieden aan de burgers ( Maffia aan de macht) , het feit dat er geen geld was voor uitkeringen, en het feit dat vele miljoenen etnische Russen plotseling in een land kwamern te wonen waar een ander volk de lakens uitdeelde. De quote wordt altijd gebruikt om te insinueren dat Putin het de grote USSR zou willen herstellen. Maar Putin heeft daarover gezegd dat dat een onzinnig idee zou zijn, en niet wenselijk. Waar zijn nog journalisten die opr3echt bericht geven? Die de Code van Bordeaux respecteren?
Adam Curry bij Joe Rogan.
ReplyDeleteDrie uur lang !
Rogan heeft de best beluisterde podcast of meest beluisterde programma ter wereld. ( Volgens Nielsen)
Joe bewonders Curry, omdat die vele jaren geleden het p[odcasten uitgevonden heeft...
( Curry werd geboren in de VS, ging als 7 jarige met ouders naar Nederland, huwde Partricia Paay, vertrok als 30 jarige ) of ouder?) weer naar de VS en deed daar allerlei nieuwe dingen met internet. Zakelijk had ie wel vaak problemen.
Curry heeft goede ideeen en weet àlles van alle conspiracy theorien.
Hij zegt op ca 1 uur dat er 11 Trillion $$ werd gechapen door de elite banken, en dat ze dat geld hoe dan ook in de economie willen brengen.
Doen ze door bijv 1 miljoen uit te geven aan bureautjes die iets bedeken.
NB: Mensen in de VS gaan niet meer aan het werk , omdat de uitkering zo hoog is.
De fysieke economie duikt in elklaar, maar er is wel veel geld. Ik begrijp het niet helemaal hoe het zit, maar Curry wel, meen ik.
Ik heb nu d ehalve podcast geluisterd.
https://open.spotify.com/episode/3zf2RC8AxxOhtBDftnmtLa?si=4d3c2eac5d384dc5
Is die ook nog ergens anders te beluisteren? Ik kom niet door de cookie-val van spotify en ben zeker geen lid. Enig idee?
DeleteWas weer te vroeg. Een aflevering gevonden op YT, no. 1436 van 03:02:28 uur(!) Is dat dezelfde?
DeleteWolf,
Deletedit is de juiste link:
https://open.spotify.com/episode/3zf2RC8AxxOhtBDftnmtLa?si=8NLoI3cWStmx7sF6Elr56A
De aflevering heeft nummer 1790 ongfeveer en is van 8 januari.
Iedereen kan dat beluisteren op Spotify. Je moet een app downloaden volgensw mij.
Pas als je geen reklames er tussen door wil, dan kun je voor 9 euro per maand een abonnement kopen.
Maar zonder te betalen kun je alles beluistren.
Van cookie vallen weet jij meer dan ik. Ik herionner me niet dat ik er vroeger last mee had, toen ik Spotify nog gratis keek.
In de documenten kun je letterlijk lezen: Not one inch to the east.
ReplyDeleteHier: https://nsarchive.gwu.edu/document/16116-document-05-memorandum-conversation-between
Document 5, pagina 6, tweede allinea.
We understand the need for assurances to the countries in the East. If we maintain a presence in a Germany that is a part of NATO, there would be no extension of NATO's jurisdiction for forces of NATO one inch to the east.
Vertaling:
Wij begrijpen de behoefte aan zekerheids-garanties voor de landen in het Oosten. Als wij aanwezig blijven in een Duitsland dat deel uitmaakt van de NAVO, zal de jurisdictie van de NAVO-strijdkrachten geen centimeter naar het oosten worden uitgebreid.
(jurisdictie: rechtsgebeid; bevoegdhheid.
Hier: de plaats waar de NATO het recht heeft zich te bevinden.)
ReplyDeleteAb Gietelink & Alternatief
28 minuten geleden
@Johan Vermeulen Hallo Johan. We weten dat er in Thora, bijbel en Koran soms dingen staan, die niet meer van deze tijd zijn , maar van 1400-3000 jaar geleden . Het is absurd en onrechtvaardig om dat te projecteren op allerlei personen en volkeren nu. Daarbij gaat de column daar helemaal niet over. Dus even bij de les komen Johan en argumenteren binnen de lijnen van het redelijke graag. Dank
====================
@Ab Gietelink & Alternatief Beste Ab, ik ben hier te gast , en ik maak het U niet gemakkelijk, dat weet ik.
Maar stel nu dat mijn hypothese van levensbelang is, moet ik dan zwijgen? En als die hypothese niet deugt, dan is hij toch gemakkelijk ( via indirect bewijs) onderuit te halen en onschadelijk te maken ? Waar zit het gevaar ? ( Behave voor mij is wat ik schrijf voor niemand gevaarlijk.)
Ik reageerde op een regel uit de tekst van Antje. Ze viel mij daar mee aan.
Maar ik toon aan dat 'haar vrienden' zich schuldig maken aan discriminatie.
Het gebeurde in een sub-draad waar reageerders soms wat verder mogen afdwalen. Niemand leest dat nog, zeker niet die lange stukken. Dat is persvrijheid.
Als deze afdwaling verboden word, dan bevestig je wat Gilad Atzmon als stelling poneert: de joodse macht toont zich in de eerste plaats door de macht om buiten de discussie te blijven, onbenoemd te blijven. Onbesproken, niet bekritiseerd.
Daarvoor hebben ze een gigantisch 'apparaat' ingesteld. Het ADL is het kleine zichtbare deel van de ijsberg. Wie hen met naam en toenaam bekritiseert wordt absoluut buitengesloten. Krijgt last van allerlei zaken. Kan geen carriere meer maken. Etc etc.
Voor mij is het opschrijven een manier om het voor mezelf steeds duidelijker te krijgen. En ik hoop natuurlijk dat iemand met goede debunking komt.
Je schrijft: "dat er in Thora, bijbel en Koran soms dingen staan, die niet meer van deze tijd zijn."
Het is mijn indruk dat er nooit één strobreed in de weg wordt gelegd als je voor de honderdste keer het woord Takiyya uitlegt. Of als er weer een 30 ste versie komt van de bisschop in Australie die niet hard genoeg op trad tegen pedofiele priesters. Iedereen is volgelvrij.
Maar elke kritiek op de Talmud, de Torah of een andere richtlijn die de morele grenzen van onze BAZEN bepaalt, is NIET geoorloofd.
Bazen? Ja, als je 20 triljoen $ index-beleggings kapitaal beheert , Big Corp beheerst, de Grote Media, de social Media , de advocatuur , internatinale Gremia en NGO's enorm kan beinvloeden en sturen, alle Centrale Banken op de wereld in handen hebt en via films en games het wereldbeeld van àlle aardbewoners sterk bepaald, dan ben je BAAS van de wereld.
En zeker als je de macht blijkt te hebben om elk woord dat hierover verschijnt, als ongepast kan afvoeren.
Waarom moeten we elke week horen over de 6 miljoen doden? Waarom weet vrijwel niemand over de 20 tot 60 miljoen doden in de Gulag ?
Waarom weet elke Nederlander over die ene dode baby in de kraamkliniek van Mariupol, en weet niemand over het bestaan van de 500.000 dode Iraakse kinderen ?
Dat is een idioot onrechtvaardige en idioot gevaarlijke wereld, Ab.
Daar moeten we niet aan meewerken.
Herschreven:
Delete @Ab Gietelink & Alternatief Beste Ab, ik ben hier te gast , en ik maak het U niet gemakkelijk, dat weet ik.
Maar stel nu dat mijn hypothese van levensbelang is, moet ik dan zwijgen? En als die hypothese niet deugt, dan is hij toch gemakkelijk ( via indirect bewijs) onderuit te halen en onschadelijk te maken ? Waar zit het gevaar ? ( Behave voor mij is dit voor niemand gevaarlijk.)
Ik reageerde op een regel uit de tekst van Antje. Ze viel mij met die regel.
"Israel mag zichzelf verdedigen ", zegt Netanyahu altijd. Ik dus ook.
Als dat niet mag, moet de beschuldiging van Antje ook weg.
Ik toon aan dat 'haar vrienden' zich schuldig maken aan discriminatie.
Het gebeurde in een sub-draad waar reageerders soms wat verder mogen afdwalen. Niemand leest dat nog, zeker niet die lange stukken. Dat is persvrijheid.
Als deze afdwaling verboden word, dan bevestig je wat Gilad Atzmon als stelling poneert: de joodse macht toont zich in de eerste plaats door de macht om buiten de discussie te blijven, onbenoemd te blijven. Onbesproken, niet bekritiseerd.
Daarvoor hebben ze een gigantisch 'apparaat' ingesteld. Het ADL is het kleine zichtbare deel van de ijsberg. Wie hen met naam en toenaam bekritiseert wordt absoluut buitengesloten. Krijgt last van allerlei zaken. Kan geen carriere meer maken. Etc etc.
Voor mij is het opschrijven een manier om het voor mezelf steeds duidelijker te krijgen. En ik hoop natuurlijk dat iemand met goede debunking komt.
Je schrijft: "dat er in Thora, bijbel en Koran soms dingen staan, die niet meer van deze tijd zijn."
Het is mijn indruk dat er nooit één strobreed in de weg wordt gelegd als je voor de honderdste keer het woord Takiyya uitlegt. Of als er weer een 30 ste versie komt van de bisschop in Australie die niet hard genoeg op trad tegen pedofiele priesters.
Elk ras, elke religie is volgelvrij. "Moet kunnen., Persvrijheid. Vrije meningsuiting."
Maar elke kritiek op de Talmud, de Torah of een andere richtlijn die de morele grenzen van onze BAZEN bepaalt, is NIET geoorloofd.
Bazen? Ja, als je 20 triljoen $ index-beleggings kapitaal beheert , Big Corp beheerst, de Grote Media, de social Media , de advocatuur , internatinale Gremia en NGO's enorm kan beinvloeden en aansturen, alle Centrale Banken op de wereld in handen hebt en via films en games het wereldbeeld van àlle aardbewoners sterk bepaald, dan ben je BAAS van de wereld.
En dat blijkt nog eens omdat ze de macht blijken te hebben om elk woord dat hierover verschijnt, als ongepast weg te strepen.
Waarom moet voor alle jongeren wereldwijd de enige associatie bij 'WO2 zijn: holocaust ? Zijn die 26 miljoen Russen dan niet gevallen? Waarom weet vrijwel niemand over de 20 tot 60 miljoen doden in de Gulag ?
Waarom weet elke Nederlander over die ene dode baby in de kraamkliniek van Mariupol, en weet niemand over het bestaan van de 500.000 dode Iraakse kinderen ?
Dit is een idioot onrechtvaardige en idioot gevaarlijke wereld, Ab.
Dat gaat absoluut helemaal fout lopen. Voltaire, 1771.
Daar moeten we niet aan meewerken.
Heldenmoed is het minste dat er van je verwacht mag worden.