Doc> 1 Interessant> 20
fallacies
NB: Dit gaat over de bedrading van onze hersenen. Die heeft zwakheden.
Je kunt in een discussie of redenering ook gebruik maken van die zwakheden en zo op misleidende manier een debat te winnen. Zulke misleidende trick noemt men Fallacies, ofwel drogredenen.
ONDERSTAAND SCHEMA komt van de Harvard universiteit, en heb ik door Google translate vertaald. Soms zet ik er in donker rood mijn eigen opmerkingen bij.
HIER is een nog veel uitgebreider schema. U vind het ook onder dit artikel, maar daar is het te klein om te kunnen lezen.
Je kunt in een discussie of redenering ook gebruik maken van die zwakheden en zo op misleidende manier een debat te winnen. Zulke misleidende trick noemt men Fallacies, ofwel drogredenen.
ONDERSTAAND SCHEMA komt van de Harvard universiteit, en heb ik door Google translate vertaald. Soms zet ik er in donker rood mijn eigen opmerkingen bij.
HIER is een nog veel uitgebreider schema. U vind het ook onder dit artikel, maar daar is het te klein om te kunnen lezen.
20 denkfouten die een juiste analyse van de wereld bemoeilijken.
1 Anchoring bias
People are overreliant on the first piece of information
they hear.
In a salary negotiation, for instance, whoever makes the
first offer establishes a range of reasonable possibilities in each person's
mind.
Any counteroffer will naturally be anchored by that
opening offer.
---------------------
Verankering vooroordeel
Mensen zijn hechten te veel waarde aan het eerste stukje
informatie dat ze horen, over een bepaald onderwerp.
Bij een salarisonderhandeling bijvoorbeeld plant degene
die het eerste aanbod doet een reeks redelijke mogelijkheden in ieders
gedachten.
Elke tegenbod zal door dat
openingsaanbod worden beïnvloed. Als een anker trekt dat eerste bod de daarop volgende aanbiedingen zijn richting uit.
Wie het eerst duidt, bepaalt in grote mate de interpretatie van de gebeurtenis
Daarom is de kop boven een kranten-artikel zo belangrijk. Het geeft aan vanuit welk standpunt de gebeurtenis moet worden geïnterpreteerd: Glas half vol of glas half leeg. Feitelijk is er geen verschil.
Een eigen voorbeeld dat lijkt op het voorbeeld hierboven over de salaris onderhandelingen: Ik kende een handelaar die op een veiling bewust als eerste een bod deed op iets, en dat was dan belachelijk laag. Dan bepaalt hij toch dat de range van de biedingen aan de lage kant blijft. Zou hij juist een belachelijk hoog eerste bod hebben gedaan, dan was de range van biedingen hoger geweest. Zou hij zijn belachelijke bod pas doen nadat drie redelijke boden waren geweest, dan had hij geen effect gehad.
Een eigen voorbeeld dat lijkt op het voorbeeld hierboven over de salaris onderhandelingen: Ik kende een handelaar die op een veiling bewust als eerste een bod deed op iets, en dat was dan belachelijk laag. Dan bepaalt hij toch dat de range van de biedingen aan de lage kant blijft. Zou hij juist een belachelijk hoog eerste bod hebben gedaan, dan was de range van biedingen hoger geweest. Zou hij zijn belachelijke bod pas doen nadat drie redelijke boden waren geweest, dan had hij geen effect gehad.
Mechanisme: andere kopers worden onzeker, twijfelen aan
hun eigen oordeel ( hebben zie iets gemist ?), en bieden aan de voorzichtige kant.
************************************************************
2 Availability heuristic
When people overestimate the importance of information
that is available to them.
For instance, a person might argue that smoking is not
unhealthy on the basis that his grandfather lived to 100 and smoked three packs
a day.
----------------------------------
Beschikbaarheid heuristiek
Wanneer mensen het belang van informatie overschatten die
voor hen beschikbaar is.
Een persoon zou bijvoorbeeld kunnen beweren dat roken
niet ongezond is op basis van het feit dat zijn grootvader 100 jaar oud was en
drie packs per dag rookte.
Heuristiek =
= Leer van het methodisch zoeken, gebruikmakend van een bepaald aantal vuistregels in een acceptabele rekentijd.
= De kunst om door logisch redeneren stap voor stap tot een bepaalde waarheid te komen.
= 1) Uitvindingsleer 2) Wetenschap om methodisch iets te vinden.
Er is een belangrijke vraag voor elk mens: Wie zijn de good guys, en wie de bad guys.
( Wie beschermt mij in geval van nood, en wie kan me gaan aanvallen eventueel, Wie is 'ingroup'en wie is 'outgroup'.)
Weinigen kunnen zelf die vraag onderzoeken, en dus moet men vertrouwen op 'wat de meeste mensen denken' en wat 'opinie-leiders' er van denken. Die werkwijze is evolutionair gezien het beste gebleken. Maar wat als een 'vijandige elite' de opinie-leiders heeft opgekocht en geselecteerd. En als daardoor 'de meeste mensen om ons heen' in leugens geloven?
********************************************************
3 Bandwagon effect
The probability of one person adopting a belief increases
based on the number of people who hold that belief. This is a powerful form of
groupthink — and it's a reason meetings are often unproductive.
-----------------------------------------------------------
Bandwagon-effect
De waarschijnlijkheid dat een persoon een
geloofsopvattingen aanvaardt, neemt toe op basis van het aantal mensen dat die
overtuiging bezit. Dit is een krachtige vorm van groepsdenken - en het is een
reden dat vergaderingen vaak niet productief zijn.
Evolutionair gezien is het logisch dat we er toe neigen om het standpunt van de meerderheid over te nemen. Een groep die intern verdeeld is heeft minder kans van overleven. Een indiviudu dat ànders denkt dan zijn medeburgers, kan op de brandstapel komen, of zal geen goede huwelijkspartner vinden en zich dus minder goed voortplanten.
Evolutionair gezien is het logisch dat we er toe neigen om het standpunt van de meerderheid over te nemen. Een groep die intern verdeeld is heeft minder kans van overleven. Een indiviudu dat ànders denkt dan zijn medeburgers, kan op de brandstapel komen, of zal geen goede huwelijkspartner vinden en zich dus minder goed voortplanten.
Uit onderzoek blijkt dat een nieuw inzicht of een nieuwe ontdekking
weinig volgers krijgt, ook al is het overtuigend, zolang minder dan 10% van het
volk er in gelooft. Komt het boven de
10%,dan wordt het daarna vrij snel door de hele groep overgenomen.
( Denk aan de proefjes waarbij proefpersonen vier strepen
moeten rangschikken in volgorde van lengte: als de eerste “proefpersonen” het
duidelijk fout doen, dan doet de echte proefpersoon het ook fout, want hij is
onzeker van zichzelf. )
*********************************************************
4 Blind-spot bias
Failing to recognize your cognitive biases is a bias in
itself.
Notably, Princeton psychologist Emily Pronin has found
that "individuals see the existence and operation of cognitive and
motivational biases much more in others than in themselves."
-----------------------------------------------------
Blind voor de eigen voor-ingenomenheid.
Het niet opmerken van uw cognitieve vooroordelen is een
vooroordeel op zichzelf.
Met name Princeton-psycholoog Emily Pronin heeft
geconstateerd dat "individuen het bestaan en de werking van cognitieve
en motivationele vooroordelen veel meer in anderen dan in zichzelf zien."
Dit is de ‘moeder van alle domheid’ want de aangeboren
neiging om te denken dat je zelf gelijk hebt is heel sterk. Blijkbaar is dat evolutionair gezien toch een
voordeel.
Mijn strategie hiertegen is als volgt: Ga actief op zoek naar bronnen die mijn eigen wereldbeeld falsifieren. ( Als ik denk dat alle zwanen wit zijn, moet ik heel erg zoeken of ik een zwaan vind die zwart is.) Achterliggende gedachte hierbij is: Ik ben geneigd om het eigen bestaande wereldbeeld te verdedigen. Maar àls dat fout is, dan is dat minder waardevol ( en minder machtig) dan wanneer het correct is. Ik moet dus door de zure appel heen bijten en fouten van mezelf toegeven en daarmee mijn wereldbeeld verbeteren. Dat maakt mij 'beter' en sterker.
NB: een probleem hierbij is natuurlijk dat veel zaken tegelijkertijd waar en onwaar zijn. Trump is goed, en hij is slecht. Het wordt steeds beter in de wereld, en het wordt steeds slechter.
Bij dat falsifieren denk ik dus vooral aan de bouwstenen van het wereldbeeld: is het islam-terreur door Het Westen veroorzaakt, of is het uit zichzelf ontstaan. ( Ik denk het eerste. Zie volgende blog).
Dit is een van de belangrijke vragen in de huidige wereld. En de propaganda hierover is volgens mij een leugen.
**********************************************************
5 Choice-supportive bias
When you choose something, you tend to feel positive
about it, even if the choice has flaws. You think that your dog is awesome —
even if it bites people every once in a while — and that other dogs are stupid,
since they're not yours.
------------------------------------------------------
Keuze-ondersteunende vooringenomenheid
Wanneer je iets kiest, ben je geneigd je er positief over
te voelen, zelfs als de keuze gebreken vertoont. Je denkt dat je hond geweldig
is - zelfs als hij af en toe mensen bijt - en dat andere honden stom zijn,
omdat ze niet van jou zijn.
Ja, men is geneigd over de eigen keuzes veel positiever
te oordelen.
Maar het gaat nog verder: In groepen worden mensen soms
tot bepaald gedrag gedwongen.
Vb: mensen moeten applaudisseren voor een toespraak van Saddam, of van Netanyahu in Het Congres. Ze weten dat er op hen gelet wordt ( door AIPAC) en dat het schade oplevert als ze niet uitbundig applaudisseren.
Vb: mensen moeten applaudisseren voor een toespraak van Saddam, of van Netanyahu in Het Congres. Ze weten dat er op hen gelet wordt ( door AIPAC) en dat het schade oplevert als ze niet uitbundig applaudisseren.
Er is dan een kloof tussen eigen gedrag en eigen mening.
Dat heet een Cognitieve Dissonantie. ( Een wanklank in jouw hoofd, iets wringt. iets klopt er niet.)
Die wordt door de mens opgeheven door zijn mening in
overeenstemming te brengen met zijn gedrag:
hij gaat zijn mening over Saddam en Netanyahu in positievere richting
veranderen, om de dissonantie op te heffen. (Normaal is jouw gedrag in overeenstemming met jouw mening, maar als de buitenwereld ander gedrag afdwingt, dan moet er dus ergens iets worden aangepast.
Dus óók als je die hond niet zelf hebt gekozen, tòch ga je hem verdedigen, zijn gedrag goedpraten. Dit gaat dus nog een stapje verder dan deze Harvard lijst.
Dus óók als je die hond niet zelf hebt gekozen, tòch ga je hem verdedigen, zijn gedrag goedpraten. Dit gaat dus nog een stapje verder dan deze Harvard lijst.
****************************************************************
6 Clustering illusion
This is the tendency to see patterns in random events. It
is central to various gambling fallacies, like the idea that red is more or
less likely to turn up on a roulette table after a string of reds.
----------------------------------------------------------------
Clustering van illusie
Dit is de neiging om patronen in willekeurige
gebeurtenissen te zien. Het staat centraal in verschillende denkfouten, zoals
het idee dat rood na een reeks rode kleuren meer of minder op een roulettetafel
verschijnt.
**************************************************************
7 Confirmation bias
We tend to listen only to the information that confirms
our preconceptions — one of the many reasons it's so hard to have an
intelligent conversation about climate change.
--------------------------------------------------------
Voorkeur voor bevestiging
We hebben de neiging om alleen naar de informatie te
luisteren die onze vooroordelen bevestigt - een van de vele redenen waarom het
zo moeilijk is om een intelligent gesprek te hebben over klimaatverandering.
Als we in de wereld rondlopen of naar het nieuws kijken, dan zijn we geneigd om alle berichten die tegenspreken wat wij denken dat de realiteit is, niet tot ons te nemen.
We switchen het tv kanaal, we vragen iets aan de huisgenoot of we gaan koffie halen in de keuken. Het nieuws-feit krijgt geen eerlijke kans om ons wereldbeeld te nuanceren.
Maar als we iets horen of zien dat ons wereldbeeld bevestigd - en zeker als dat niet zo vaak gezegd wordt - dan zijn we een en al oor en zullen we dat niet vergeten. Het maakt onze overtuiging sterker: Zie je wel! mìjn wereldbeeld is juist !
Als we in de wereld rondlopen of naar het nieuws kijken, dan zijn we geneigd om alle berichten die tegenspreken wat wij denken dat de realiteit is, niet tot ons te nemen.
We switchen het tv kanaal, we vragen iets aan de huisgenoot of we gaan koffie halen in de keuken. Het nieuws-feit krijgt geen eerlijke kans om ons wereldbeeld te nuanceren.
Maar als we iets horen of zien dat ons wereldbeeld bevestigd - en zeker als dat niet zo vaak gezegd wordt - dan zijn we een en al oor en zullen we dat niet vergeten. Het maakt onze overtuiging sterker: Zie je wel! mìjn wereldbeeld is juist !
************************************************************
8 Conservatism bias
Where people believe prior
evidence more than new evidence or information that has emerged. People were
slow to accept the fact that the Earth was round because they maintained their
earlier understanding that the planet was flat.
Conservatisme vooringenomenheid
Waar mensen eerder bewijs geloven dan nieuw bewijs of
informatie die naar voren is gekomen. Mensen waren traag om het feit te
accepteren dat de aarde rond was omdat ze hun eerdere begrip handhaafden dat de
planeet plat was.
Dus: De neiging om de bestaande overtuiging in eigen hoofd,
te handhaven.
De eerste verklaring voor een gebeurtenis wordt als
waarheid aangenomen ( zeker als er bewijs schijnt te zijn) en latere informatie
kan dat maar heel moeilijk veranderen.
Zeker als de gebeurtenis als potentieel levensbedreigend
wordt gezien. In zulke situaties moeten we snel beslissen en handelen en is elke
twijfel gevaarlijk.
Daarom is een goede False Flag aanslag er een die in
principe ook òns zou kunnen treffen en doden. Wie daarvoor ter plekke verantwoordelijk wordt
gesteld, komt nooit meer van dat stigma af:
dat hij een ‘gevaar!’ is wordt in
onze hersenen gegraveerd.
Op 911 belde CNN
journaliste naar haar man en zei dat haar vliegtuig was gekaapt door moslims
met stanleymessen. Haar man was secretaris generaal van Justitie, Ted
Olsen. Binnen 2 uur wist de hele wereld
met zekerheid dat moslims 911 hadden gepleegd. Het werd in de hersenen
gegraveerd.
Later bleek uit onderzoek van de FBI dat dit
telefoongesprek nooit heeft kunnen plaatsvinden: technisch onmogelijk.
Er is maar één mogelijke bron voor dit verhgaal: Het is
tevoren door mensen in het Pentagon bedacht.
Leo Tolstoy begreep al hoe moeilijk
het is om een sterke overtuiging om te buigen, ook al heb je harde bewijzen:
"The most
difficult subjects can be explained to the most slow- witted man if he has not
formed any idea of them already; but the simplest thing cannot be made clear to
the most intelligent man if he is firmly persuaded that he knows already,
without a shadow of doubt, what is laid before him." - Leo Tolstoy
"De moeilijkste onderwerpen kunnen worden uitgelegd aan
de meest traag van begrip zijnde man als hij zich nog geen mening heeft gevormd
over de zaak, maar het eenvoudigste voorval kan niet duidelijk worden gemaakt
aan de meest intelligente man als die al
stevig ervan overtuigd is dat hij al weet, zonder een schaduw van
twijfel, wat er gebeurd is."
**************************************************************
9 Information bias
The tendency to seek information when it does not affect
action. More information is not always better. Indeed, with less information,
people can often make more accurate predictions.
--------------------------------------------------------------
Informatiebias
De neiging om informatie te zoeken wanneer deze geen invloed
heeft op de actie. Meer informatie is niet altijd beter. Inderdaad, met minder
informatie kunnen mensen vaak nauwkeurigere voorspellingen doen.
Kun je met minder info nauwkeuriger beter voorspellen? Dat zie ik niet meteen.
Wat hier in elk geval bedoeld wordt is dat het uitstellen van een beslissing ook een prijs heeft, terwijl nog meer info die beslissing meestal niet beter maakt.
Het meest efficiënt is de wetenschappelijke methode zoals Karl Popper die voorschreef: Kijk rond, bedenk een theorie over de werkelijkheid en zoek dan naar feiten die de theorie ontkennen.
Heel lang blijven rondkijken maakt de theorie niet beter.
************************************************************
10 Ostrich effect
The decision to ignore dangerous or negative information
by "burying" one's head in the sand, like an ostrich. Research
suggests that investors check the value of their holdings significantly less
often during bad markets.
But there's an upside to acting like a big bird, at least
for investors. When you have limited knowledge about your holdings, you're less
likely to trade, which generally translates to higher returns in the long run.
----------------------------------------------------------
Struisvogel effect
De beslissing om gevaarlijke of negatieve informatie te
negeren door je hoofd in het zand te "begraven", zoals een
struisvogel. Onderzoek wijst uit dat beleggers de waarde van hun beleggingen
significant minder vaak controleren tijdens slechte markten.
Deze denkfout is heel wijd verbreid. Heel veel mensen voelen wel aan dat het niet goed gaat met deze multi-samenleving, en dat we qua immigratie een pas op de plaats zouden moeten maken. Maar ja... En dan komen de uitvluchten: Ik ben ook maar 1 persoon. Ik weet er te weinig van af. Ik heb het al moeilijk genoeg met mijn eigen zaken etc. etc. Het hoofd in het zand is een laffe maar gemakkelijke oplossing. En zo zijn al heel veel volkeren verdwenen of in de diepste ellende geraakt: kop in het zand en denken dat je toch niks kan doen...
Deze denkfout is heel wijd verbreid. Heel veel mensen voelen wel aan dat het niet goed gaat met deze multi-samenleving, en dat we qua immigratie een pas op de plaats zouden moeten maken. Maar ja... En dan komen de uitvluchten: Ik ben ook maar 1 persoon. Ik weet er te weinig van af. Ik heb het al moeilijk genoeg met mijn eigen zaken etc. etc. Het hoofd in het zand is een laffe maar gemakkelijke oplossing. En zo zijn al heel veel volkeren verdwenen of in de diepste ellende geraakt: kop in het zand en denken dat je toch niks kan doen...
**************************************************************
11 Outcome bias
Judging a decision based on the outcome — rather than how
exactly the decision was made in the moment. Just because you won a lot in
Vegas doesn't mean gambling your money was a smart decision.
--------------------------------------------------------
Uitkomstbias
Een beslissing beoordelen op basis van de uitkomst - in
plaats van hoe precies de beslissing in het moment werd genomen. Alleen al
omdat je veel gewonnen hebt in Vegas, wil dat nog niet zeggen dat het gokken
van je geld een slimme beslissing was.
Ander voorbeeld: Toen Nederlandse jongens met Hitler tegen Het Communisme gingen vechten, was dat niet zo slecht: priesters hadden tegen de communisten gepredikt. In Engeland en in de VS waren veel aanhangers van Hitler. De duitsers gedroegen zich hier redelijk. Antisemitisme was toen nog geen taboe, zoals nu. Het kwam vrij algemeen voor. Toen die mannen gingen vechten was dat niet omdat ze Hitler wilden helpen, maar omdat ze hadden gehoord hoe erg het communisme was. En ze wilden mee helpen te voorkomen dat het ons land zou bereiken.
Naïeve mensen gaan er in hun oordeel over NSB-ers van uit dat die al in 1940 wisten dat er een holocaust zou komen en die NSB-ers dat steunden. Dat is uitermate unfair. Als dat toen bekend was geweest, dan zouden veel en veel meer joden zijn gevlucht en ondergedoken.
**************************************************************
12 Overconfidence
Some of us are too confident about our abilities, and
this causes us to take greater risks in our daily lives. Perhaps surprisingly, experts are more prone to this bias
than laypeople. An expert might make the same inaccurate prediction as someone
unfamiliar with the topic — but the expert will probably be convinced that he's
right.
---------------------------------------------------
Overmoedigheid
Sommigen van ons hebben te veel vertrouwen in onze
capaciteiten en dit zorgt ervoor dat we grotere risico's nemen in ons dagelijks
leven.
Misschien verrassend, experts zijn meer vatbaar voor dit
vooroordeel dan leken. Een expert kan dezelfde onnauwkeurige voorspelling doen
als iemand die onbekend is met het onderwerp, maar de expert zal waarschijnlijk
ervan overtuigd zijn dat hij gelijk heeft.
Dit is de achilleshiel van alle succesvolle mensen (en landen). Wie nog omhoog klimt is voorzichtig en weet dat hij geen fouten mag maken. Wie de top bereikt heeft ziet wat de anderen om hem heen fout doen. Hij herinnert zich alle doemdenkers om hem heen wiens advies die hij destijds negeerde en verkiest zijn voorzichtigheid.
Dit is de achilleshiel van alle succesvolle mensen (en landen). Wie nog omhoog klimt is voorzichtig en weet dat hij geen fouten mag maken. Wie de top bereikt heeft ziet wat de anderen om hem heen fout doen. Hij herinnert zich alle doemdenkers om hem heen wiens advies die hij destijds negeerde en verkiest zijn voorzichtigheid.
***************************************************************
13 Placebo effect
When simply believing that something will have a certain
impact on you causes it to have that effect.
This is a basic principle of stock market cycles, as well
as a supporting feature of medical treatment in general. People given
"fake" pills often experience the same physiological effects as
people given the real thing.
----------------------------------------------------------
Placebo effect
Wanneer je gewoon gelooft dat iets een bepaalde impact op
je heeft, heeft het dat effect.
Dit is een basisprincipe van beurscycli, evenals een
ondersteunend kenmerk van medische behandelingen in het algemeen. Mensen die
'nep'-pillen krijgen, ervaren vaak dezelfde fysiologische effecten als mensen
het echte gegeven geven.
Ik begrijp het voorbeeld van 'beurs-cycli' niet als 'placebo' effect. Als medicijn wel, maar als 'denkfout' in een betoog over 'de toestand in de wereld' zie ik geen placebo effect voor me.
Ik begrijp het voorbeeld van 'beurs-cycli' niet als 'placebo' effect. Als medicijn wel, maar als 'denkfout' in een betoog over 'de toestand in de wereld' zie ik geen placebo effect voor me.
***************************************************************
14 Pro-innovation bias
When a proponent of an innovation tends to overvalue its
usefulness and undervalue its limitations. Sound familiar, Silicon Valley?
-------------------------------------------------
Pro-innovatiebias
Wanneer een voorstander van een innovatie de
bruikbaarheid ervan overwaardeert en de beperkingen ervan onderschat. Klinkt
dat bekend, Silicon Valley?
Deze bias bestaat alleen in een samenleving waar verandering en vernieuwing hoog zijn aangeschreven. Maar in vroeger tijden waren juist tradities en niet-veranderen de waarden die hoog waren aangeschreven. Tom Zwitser heeft een afkeer van die voortdurende verandering en zegt dat dit met de Verlichting is begonnen. Maar dat is ook de periode dat de joden deel gingen nemen aan het openbare leven in de westerse staten. En dat Cultureel marxisme is niets anders dan het hypen van de ene na de andere verandering. De joden voelen instinctmatig aan dat ze op die manier een volk veranderen in 16 miljoen verloren lopende individuen,waarmee je alles kan doen en die je alles kan wijsmaken. Naar wie zouden 'ze'nog moeten luisteren. Dus deze bias is kunstmatig, niet aangeboren, denk ik.
***************************************************************
15 Recency
The tendency to weigh the latest information more heavily
than older data.
As financial planner Carl Richards writes in The New York
Times, investors often think the market will always look the way it looks today
and therefore make unwise decisions: "When the market is down, we become
convinced that it will never climb out so we cash out our portfolios and stick
the money in a mattress."
---------------------------------------------------
nieuwheid
De neiging om de laatste informatie zwaarder te wegen dan
oudere gegevens.
Zoals financiële planner Carl Richards schrijft in The
New York Times, denken beleggers vaak dat de markt er altijd uitziet zoals het
er vandaag uitziet en maakt daarom onverstandige beslissingen: "Als de
markt uitvalt, worden we ervan overtuigd dat deze nooit naar buiten zal
klimmen, zodat we cash kunnen maken onze portefeuilles en plak het geld in een
matras. "
Ik merk op dat deze denkfout in tegenspraak is met denkfout nr 8: conservatism bias.
Nr 8 gaat over het geloof van de toedracht bij een bepaalde gebeurtenis.
Nr 15 gaat over een in de tijd voort bestaand proces, met goede tijden en slechte tijden. De geschiedenis leert ons dat oorlogen van alle tijden zijn. Maar omdat we in West Europa al 70 jaar geen oorlog meer hebben gehad, kan bijna niemand zich voorstellen dat die toch weer kan komen.
Ja, deze denkfout bestaat wel degelijk.
Ik merk op dat deze denkfout in tegenspraak is met denkfout nr 8: conservatism bias.
Nr 8 gaat over het geloof van de toedracht bij een bepaalde gebeurtenis.
Nr 15 gaat over een in de tijd voort bestaand proces, met goede tijden en slechte tijden. De geschiedenis leert ons dat oorlogen van alle tijden zijn. Maar omdat we in West Europa al 70 jaar geen oorlog meer hebben gehad, kan bijna niemand zich voorstellen dat die toch weer kan komen.
Ja, deze denkfout bestaat wel degelijk.
*****************************************************************
16 Salience
Our tendency to focus on the most easily recognizable
features of a person or concept.
When you think about dying, for example, you might worry
about being mauled by a lion, even though dying in a car accident is
statistically more likely, because the lion attacks you've heard about are more
dramatic and stand out in your mind.
----------------------------------------------
Saillante aspecten.
Onze neiging om ons te concentreren op de gemakkelijkst
herkenbare kenmerken van een persoon of een concept.
Wanneer je bijvoorbeeld denkt aan sterven, maak je je
misschien zorgen dat je wordt verscheurd door een leeuw, ook al is sterven aan
een auto-ongeluk statistisch gezien waarschijnlijker, omdat de leeuw-aanvallen
waar je over gehoord hebt dramatischer zijn en opvallen in je gedachten.
Ik vind het voorbeeld van de leeuw onzin.
In dit verband denk ik aan het gemak waarmee de media er in slagen om een uitspraak (jongens onder elkaar) van Trump over 'pussy' een hoofdrol toe te kennen. Het is een saillant gegeven, en blijkbaar denken mensen dat dit van enig belang is voor de kwaliteit van een president. Een grote denkfout.
Maar wel een menselijke zwakheid: met 'sex en spelen' worden de mensen afgeleid van wat belangrijk is in hun leven.
Ik vind het voorbeeld van de leeuw onzin.
In dit verband denk ik aan het gemak waarmee de media er in slagen om een uitspraak (jongens onder elkaar) van Trump over 'pussy' een hoofdrol toe te kennen. Het is een saillant gegeven, en blijkbaar denken mensen dat dit van enig belang is voor de kwaliteit van een president. Een grote denkfout.
Maar wel een menselijke zwakheid: met 'sex en spelen' worden de mensen afgeleid van wat belangrijk is in hun leven.
**************************************************************
17 Selective
perception
Allowing our expectations to influence how we perceive
the world.
In a classic experiment on selective perception,
researchers showed a video clip of a football game between Princeton and
Dartmouth Universities to students from both schools. Results showed that
Princeton students saw Dartmouth players commit more infractions than Dartmouth
students saw. The researchers wrote: "The 'game' exists for a person and
is experienced by him only in so far as certain happenings have significances
in terms of his purpose."
-----------------------------------------------
Selectieve perceptie
Onze verwachtingen laten beïnvloeden hoe we de wereld
waarnemen.
In een klassiek experiment over selectieve perceptie,
toonden onderzoekers een videoclip van een voetbalwedstrijd tussen Princeton en
Dartmouth Universities aan studenten van beide scholen. De resultaten toonden
aan dat Princeton-studenten Dartmouth-spelers zagen die meer overtredingen begaan
dan Dartmouth-studenten zagen. De onderzoekers schreven: "Het 'spel'
bestaat voor een persoon en wordt alleen door hem ervaren voor zover bepaalde
gebeurtenissen betekenis hebben in termen van zijn doel. '
Dit is alweer een manier van selectieve waarneming. Nu is onze wens de vader van de waarneming.
Eerder zagen we dat onze aanwezige overtuiging, en onze eerder verkregen informatie (911-boxcutters) van invloed waren. Nu dus de wens om onze eigen groep te zien winnen. We zien elke overtreding van de tegenstanders, maar niet van onze eigen spelers.
Dit is alweer een manier van selectieve waarneming. Nu is onze wens de vader van de waarneming.
Eerder zagen we dat onze aanwezige overtuiging, en onze eerder verkregen informatie (911-boxcutters) van invloed waren. Nu dus de wens om onze eigen groep te zien winnen. We zien elke overtreding van de tegenstanders, maar niet van onze eigen spelers.
***********************************************************
18 Stereotyping
Expecting a group or person to have certain qualities
without having real information about the individual.
There may be some value to stereotyping because it allows
us to quickly identify strangers as friends or enemies. But people tend to
overuse it — for example, thinking low-income individuals aren't as competent
as higher-income people.
----------------------------------------
stereotypering
Verwachten dat een groep of persoon bepaalde kwaliteiten
heeft zonder echte informatie over het individu.
Het stereotypering kan enige waarde hebben omdat het ons
in staat stelt om vreemden snel als vrienden of vijanden te identificeren. Maar
mensen hebben de neiging om het te veel te gebruiken - bijvoorbeeld, denken dat
individuen met een laag inkomen niet zo competent zijn als mensen met hogere
inkomens.
Zonder stereotypering zouden we moeilijk kunnen leven, omdat je in no time redelijk bruikbare voorspellingen kunt doen over het gedrag van de mens of het dier dat je tegenover je ziet. Maar daar blind op varen is een denkfout.
Zonder stereotypering zouden we moeilijk kunnen leven, omdat je in no time redelijk bruikbare voorspellingen kunt doen over het gedrag van de mens of het dier dat je tegenover je ziet. Maar daar blind op varen is een denkfout.
**************************************************************
19 Survivorship bias
An error that comes from focusing only on surviving
examples, causing us to misjudge a situation.
For instance, we might think that being an entrepreneur
is easy because we haven't heard of all of the entrepreneurs who have failed.
--------------------------------------------------
Overlevende vooringenomenheid
Een fout die ontstaat als je je alleen concentreert op
overlevende voorbeelden, waardoor we een situatie verkeerd inschatten.
We kunnen bijvoorbeeld denken dat een ondernemer zijn
gemakkelijk is, omdat we niet hebben gehoord van alle ondernemers die gefaald
hebben.
***********************************************************
20 Zero-risk bias
Sociologists have found that we love certainty — even if
it's counter productive.
------------------------------------------------
Geen risico's
Sociologen hebben ontdekt dat we van zekerheid houden -
zelfs als het contraproductief is.
***********************************************************
Thus the zero-risk bias.
"Zero-risk bias occurs because individuals worry
about risk, and eliminating it entirely means that there is no chance of harm
being caused," says decision science blogger Steve Spaulding. "What
is economically efficient and possibly more relevant, however, is not bringing
risk from 1% to 0%, but from 50% to 5%."
-------------------------------------------------------------------------------------------
Dus de nulrisico-bias.
"Nul-risico vooroordeel treedt op omdat mensen zich
zorgen maken over het risico, en elimineren volledig betekent dat er geen kans
op schade wordt veroorzaakt", zegt decision science blogger Steve
Spaulding. "Wat economisch efficiënt en mogelijk relevanter is, brengt
echter geen risico van 1% tot 0%, maar van 50% naar 5%."
===================================================
Cognitive bias cheat sheet
Because thinking is hard.
I’ve spent many years referencing Wikipedia’s list of cognitive biaseswhenever I have a hunch that a certain type of thinking is an official bias but I can’t recall the name or details. It’s been an invaluable reference for helping me identify the hidden flaws in my own thinking. Nothing else I’ve come across seems to be both as comprehensive and as succinct.
However, honestly, the Wikipedia page is a bit of a tangled mess. Despite trying to absorb the information of this page many times over the years, very little of it seems to stick. I often scan it and feel like I’m not able to find the bias I’m looking for, and then quickly forget what I’ve learned. I think this has to do with how the page has organically evolved over the years. Today, it groups 175 biases into vague categories (decision-making biases, social biases, memory errors, etc) that don’t really feel mutually exclusive to me, and then lists them alphabetically within categories. There are duplicates a-plenty, and many similar biases with different names, scattered willy-nilly.
I’ve taken some time over the last four weeks (I’m on paternity leave) to try to more deeply absorb and understand this list, and to try to come up with a simpler, clearer organizing structure to hang these biases off of. Reading deeply about various biases has given my brain something to chew on while I bounce little Louie to sleep.
I started with the raw list of the 175 biases and added them all to a spreadsheet, then took another pass removing duplicates, and grouping similar biases (like bizarreness effect and humor effect) or complementary biases (like optimism bias and pessimism bias). The list came down to about 20 unique biased mental strategies that we use for very specific reasons.
I made several different attempts to try to group these 20 or so at a higher level, and eventually landed on grouping them by the general mental problem that they were attempting to address. Every cognitive bias is there for a reason — primarily to save our brains time or energy. If you look at them by the problem they’re trying to solve, it becomes a lot easier to understand why they exist, how they’re useful, and the trade-offs (and resulting mental errors) that they introduce.
Four problems that biases help us address:
Information overload, lack of meaning, the need to act fast, and how to know what needs to be remembered for later.
Problem 1: Too much information.
There is just too much information in the world, we have no choice but to filter almost all of it out. Our brain uses a few simple tricks to pick out the bits of information that are most likely going to be useful in some way.
- We notice things that are already primed in memory or repeated often. This is the simple rule that our brains are more likely to notice things that are related to stuff that’s recently been loaded in memory.
See: Availability heuristic, Attentional bias, Illusory truth effect, Mere exposure effect, Context effect, Cue-dependent forgetting, Mood-congruent memory bias, Frequency illusion, Baader-Meinhof Phenomenon, Empathy gap, Omission bias, Base rate fallacy - Bizarre/funny/visually-striking/anthropomorphic things stick out more than non-bizarre/unfunny things. Our brains tend to boost the importance of things that are unusual or surprising. Alternatively, we tend to skip over information that we think is ordinary or expected.
See: Bizarreness effect, Humor effect, Von Restorff effect, Picture superiority effect, Self-relevance effect, Negativity bias - We notice when something has changed. And we’ll generally tend to weigh the significance of the new value by the direction the change happened (positive or negative) more than re-evaluating the new value as if it had been presented alone. Also applies to when we compare two similar things.
See: Anchoring, Contrast effect, Focusing effect, Money illusion, Framing effect, Weber–Fechner law, Conservatism, Distinction bias - We are drawn to details that confirm our own existing beliefs. This is a big one. As is the corollary: we tend to ignore details that contradicts our own beliefs.
See: Confirmation bias, Congruence bias, Post-purchase rationalization, Choice-supportive bias, Selective perception, Observer-expectancy effect, Experimenter’s bias, Observer effect, Expectation bias, Ostrich effect, Subjective validation, Continued influence effect, Semmelweis reflex - We notice flaws in others more easily than flaws in ourselves. Yes, before you see this entire article as a list of quirks that compromise how other people think, realize that you are also subject to these biases.
See: Bias blind spot, Naïve cynicism, Naïve realism
Problem 2: Not enough meaning.
The world is very confusing, and we end up only seeing a tiny sliver of it, but we need to make some sense of it in order to survive. Once the reduced stream of information comes in, we connect the dots, fill in the gaps with stuff we already think we know, and update our mental models of the world.
- We find stories and patterns even in sparse data. Since we only get a tiny sliver of the world’s information, and also filter out almost everything else, we never have the luxury of having the full story. This is how our brain reconstructs the world to feel complete inside our heads.
See: Confabulation, Clustering illusion, Insensitivity to sample size, Neglect of probability, Anecdotal fallacy, Illusion of validity, Masked man fallacy, Recency illusion, Gambler’s fallacy, Hot-hand fallacy, Illusory correlation, Pareidolia, Anthropomorphism - We fill in characteristics from stereotypes, generalities, and prior histories whenever there are new specific instances or gaps in information. When we have partial information about a specific thing that belongs to a group of things we are pretty familiar with, our brain has no problem filling in the gaps with best guesses or what other trusted sources provide. Conveniently, we then forget which parts were real and which were filled in.
See: Group attribution error, Ultimate attribution error, Stereotyping, Essentialism, Functional fixedness, Moral credential effect, Just-world hypothesis, Argument from fallacy, Authority bias, Automation bias, Bandwagon effect, Placebo effect - We imagine things and people we’re familiar with or fond of as better than things and people we aren’t familiar with or fond of. Similar to the above but the filled-in bits generally also include built in assumptions about the quality and value of the thing we’re looking at.
See: Halo effect, In-group bias, Out-group homogeneity bias, Cross-race effect, Cheerleader effect, Well-traveled road effect, Not invented here, Reactive devaluation, Positivity effect - We simplify probabilities and numbers to make them easier to think about. Our subconscious mind is terrible at math and generally gets all kinds of things wrong about the likelihood of something happening if any data is missing.
See: Mental accounting, Normalcy bias, Appeal to probability fallacy, Murphy’s Law, Subadditivity effect, Survivorship bias, Zero sum bias, Denomination effect, Magic number 7+-2 - We think we know what others are thinking. In some cases this means that we assume that they know what we know, in other cases we assume they’re thinking about us as much as we are thinking about ourselves. It’s basically just a case of us modeling their own mind after our own (or in some cases after a much less complicated mind than our own).
See: Curse of knowledge, Illusion of transparency, Spotlight effect, Illusion of external agency, Illusion of asymmetric insight, Extrinsic incentive error - We project our current mindset and assumptions onto the past and future. Magnified also by the fact that we’re not very good at imagining how quickly or slowly things will happen or change over time.
See: Hindsight bias, Outcome bias, Moral luck, Declinism, Telescoping effect, Rosy retrospection, Impact bias, Pessimism bias, Planning fallacy, Time-saving bias, Pro-innovation bias, Projection bias, Restraint bias, Self-consistency bias
Problem 3: Need to act fast.
We’re constrained by time and information, and yet we can’t let that paralyze us. Without the ability to act fast in the face of uncertainty, we surely would have perished as a species long ago. With every piece of new information, we need to do our best to assess our ability to affect the situation, apply it to decisions, simulate the future to predict what might happen next, and otherwise act on our new insight.
- In order to act, we need to be confident in our ability to make an impact and to feel like what we do is important. In reality, most of this confidence can be classified as overconfidence, but without it we might not act at all.
See: Overconfidence effect, Egocentric bias, Optimism bias, Social desirability bias, Third-person effect, Forer effect, Barnum effect, Illusion of control, False consensus effect, Dunning-Kruger effect, Hard-easy effect, Illusory superiority, Lake Wobegone effect, Self-serving bias, Actor-observer bias, Fundamental attribution error, Defensive attribution hypothesis, Trait ascription bias, Effort justification, Risk compensation, Peltzman effect - In order to stay focused, we favor the immediate, relatable thing in front of us over the delayed and distant. We value stuff more in the present than in the future, and relate more to stories of specific individuals than anonymous individuals or groups. I’m surprised there aren’t more biases found under this one, considering how much it impacts how we think about the world.
See: Hyperbolic discounting, Appeal to novelty, Identifiable victim effect - In order to get anything done, we’re motivated to complete things that we’ve already invested time and energy in. The behavioral economist’s version of Newton’s first law of motion: an object in motion stays in motion. This helps us finish things, even if we come across more and more reasons to give up.
See: Sunk cost fallacy, Irrational escalation, Escalation of commitment, Loss aversion, IKEA effect, Processing difficulty effect, Generation effect, Zero-risk bias, Disposition effect, Unit bias, Pseudocertainty effect, Endowment effect, Backfire effect - In order to avoid mistakes, we’re motivated to preserve our autonomy and status in a group, and to avoid irreversible decisions. If we must choose, we tend to choose the option that is perceived as the least risky or that preserves the status quo. Better the devil you know than the devil you do not.
See: System justification, Reactance, Reverse psychology, Decoy effect, Social comparison bias, Status quo bias - We favor options that appear simple or that have more complete information over more complex, ambiguous options. We’d rather do the quick, simple thing than the important complicated thing, even if the important complicated thing is ultimately a better use of time and energy.
See: Ambiguity bias, Information bias, Belief bias, Rhyme as reason effect, Bike-shedding effect, Law of Triviality, Delmore effect, Conjunction fallacy, Occam’s razor, Less-is-better effect
Problem 4: What should we remember?
There’s too much information in the universe. We can only afford to keep around the bits that are most likely to prove useful in the future. We need to make constant bets and trade-offs around what we try to remember and what we forget. For example, we prefer generalizations over specifics because they take up less space. When there are lots of irreducible details, we pick out a few standout items to save and discard the rest. What we save here is what is most likely to inform our filters related to problem 1’s information overload, as well as inform what comes to mind during the processes mentioned in problem 2 around filling in incomplete information. It’s all self-reinforcing.
- We edit and reinforce some memories after the fact. During that process, memories can become stronger, however various details can also get accidentally swapped. We sometimes accidentally inject a detail into the memory that wasn’t there before.
See: Misattribution of memory, Source confusion, Cryptomnesia, False memory, Suggestibility, Spacing effect - We discard specifics to form generalities. We do this out of necessity, but the impact of implicit associations, stereotypes, and prejudice results in some of the most glaringly bad consequences from our full set of cognitive biases.
See: Implicit associations, Implicit stereotypes, Stereotypical bias, Prejudice, Negativity bias, Fading affect bias - We reduce events and lists to their key elements. It’s difficult to reduce events and lists to generalities, so instead we pick out a few items to represent the whole.
See: Peak–end rule, Leveling and sharpening, Misinformation effect, Duration neglect, Serial recall effect, List-length effect, Modality effect, Memory inhibition, Part-list cueing effect, Primacy effect, Recency effect, Serial position effect, Suffix effect - We store memories differently based on how they were experienced.Our brains will only encode information that it deems important at the time, but this decision can be affected by other circumstances (what else is happening, how is the information presenting itself, can we easily find the information again if we need to, etc) that have little to do with the information’s value.
See: Levels of processing effect, Testing effect, Absent-mindedness, Next-in-line effect, Tip of the tongue phenomenon, Google effect
Great, how am I supposed to remember all of this?
You don’t have to. But you can start by remembering these four giant problems our brains have evolved to deal with over the last few million years (and maybe bookmark this page if you want to occasionally reference it for the exact bias you’re looking for):
- Information overload sucks, so we aggressively filter. Noise becomes signal.
- Lack of meaning is confusing, so we fill in the gaps. Signal becomes a story.
- Need to act fast lest we lose our chance, so we jump to conclusions. Stories become decisions.
- This isn’t getting easier, so we try to remember the important bits. Decisions inform our mental models of the world.
In order to avoid drowning in information overload, our brains need to skim and filter insane amounts of information and quickly, almost effortlessly, decide which few things in that firehose are actually important and call those out.
In order to construct meaning out of the bits and pieces of information that come to our attention, we need to fill in the gaps, and map it all to our existing mental models. In the meantime we also need to make sure that it all stays relatively stable and as accurate as possible.
In order to act fast, our brains need to make split-second decisions that could impact our chances for survival, security, or success, and feel confident that we can make things happen.
And in order to keep doing all of this as efficiently as possible, our brains need to remember the most important and useful bits of new information and inform the other systems so they can adapt and improve over time, but no more than that.
Sounds pretty useful! So what’s the downside?
In addition to the four problems, it would be useful to remember these four truths about how our solutions to these problems have problems of their own:
- We don’t see everything. Some of the information we filter out is actually useful and important.
- Our search for meaning can conjure illusions. We sometimes imagine details that were filled in by our assumptions, and construct meaning and stories that aren’t really there.
- Quick decisions can be seriously flawed. Some of the quick reactions and decisions we jump to are unfair, self-serving, and counter-productive.
- Our memory reinforces errors. Some of the stuff we remember for later just makes all of the above systems more biased, and more damaging to our thought processes.
By keeping the four problems with the world and the four consequences of our brain’s strategy to solve them, the availability heuristic (and, specifically, the Baader-Meinhof phenomenon) will insure that we notice our own biases more often. If you visit this page to refresh your mind every once in a while, the spacing effect will help underline some of these thought patterns so that our bias blind spot and naïve realism is kept in check.
Nothing we do can make the 4 problems go away (until we have a way to expand our minds’ computational power and memory storage to match that of the universe) but if we accept that we are permanently biased, but that there’s room for improvement, confirmation bias will continue to help us find evidence that supports this, which will ultimately lead us to better understanding ourselves.
"Since learning about confirmation bias, I keep seeing it everywhere!”
Cognitive biases are just tools, useful in the right contexts, harmful in others. They’re the only tools we’ve got, and they’re even pretty good at what they’re meant to do. We might as well get familiar with them and even appreciate that we at least have some ability to process the universe with our mysterious brains.
Update: A couple days after posting this, John Manoogian III asked if it would be okay to do a “diagrammatic poster remix” of it, to which I of course said YES to. Here’s what he came up with:
Interview op Novini met Tom Zwitser.
ReplyDeletehttp://www.novini.nl/interview-cultuur-en-geopolitiek-om-eens-goed-gaan-zitten/
Zwitser begint over de kunst: die bestaat nog nauwelijks. Het is bedacht, concept. Niet meer een resultaat van vakmanschap , oefening en brille. Kunstenaars worden gehyped door een incrowd.
Tip: Ben Lewis: YT: the great contemporary art bubble 2009
Sotheby’s leent geld uit aan ‘bieders’ om de prijs van de kunst op te drijven. ( who put the con in contemporary art? ) http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1154681 of https://www.youtube.com/watch?v=36VrSN0iGZ0&t=2409s
Dan zegt hij dat sinds de Renaissance er een dwang is om steeds alles maar te vernieuwen. De mens is nog niet gewend aan het nieuwe of het moet nòg weer anders.
Voor 1914 leefden de mensen in de wereld doe letterlijk door hun horizon is bepaald. Alles veranderde langzaam.
Gilden en stadsbuurten hadden vroeger veel macht. De macht is stapje voor stapje meer gecentraliseerd. Na WO1 kwam die centralisatie buiten de landsgrenzen.
Hij zegt dat de Russische Revolutie ook een manier van de Bankiers was om Rusland in de wereld-economie te trekken. Ik geloof meer in Overmann. En nòg meer in SAlezkine: het was de greep naar de macht van de joden uit de Pale.
Verzuiling. Zoals in Nederland de mensen binnen hun zuil leefden, zo leefden in de VS de Grioeken bij de Grieken, en de joden bij de joden etc etc. De TPTB zagen in WO1 een kans om die zuilen te doorbreken, om de mensen te mengen, en om ze hun eigen identiteit af te nemen en die te vervangen door een 'algemene aangeleerde identiteit'.
Tom Zwitser, deel2.
ReplyDeleteHij heeft het vaal over de Frankfurter Schule en over Cultureel marxisme. Dat zijn manieren om alles te fragmenteren., Om mensen tot los zand te maken. Om alle verbanden tussen hen te verbreken.
Nu zien we dat met Zwarte Piet en andere hypes. Maar nà deze hype komt altijd weer een andere.
Wij zitten nu als mens opgesloten in een soort bevroren laag van Permafrost. We zijn niet onszelf. Onze identiteit is weggenomen.
Hoe kan een land of volk zich daar aan ontworstelen?
Tom zegt: Ik zie drie voorbeelden:
Israel deed wat het wilde in 1948. Putin heeft zijn land vrij gemaakt. En China.
Tom vind de middenklasse heel belangrijk. We zitten nu al een eeuw in proletarisering. In China wordt bewust de middenklasse gecreeerd. Tom verwacht dat hierdoor de religie ook weer belangrijk zal worden.
( NB: wat uit dit interview in het geheel niet blijkt is dat Zwitser een heel gelovig christen is, en vooral op de ouderwetse manier, van voor het laatste Concilie, als ik me goed herinner.)
Interview op Weltschmerz: Met Stan van Houcke. 57 min.
ReplyDelete70 jaar, VPRO , Israel, geopolitiek. Blogger.
YT: De journalistiek is de dienaar van de macht; Teun Gautier en Stan van Houcke
https://www.youtube.com/watch?v=-6xkPFbPUfw&feature=youtu.be&app=desktop
Stan zegt dat de journalistiek al heel lang een spreekbuis is van de Macht. In de jaren 60 en 70 was dat even niet zo: babyboom , De nieuwe tijd kwam erg snel en overrrompelde de oude elite.
( Ik denk dat TPTB in de Media juist wèl wist wat ze deed: die wilde ( Frankfurter schule) de oude elite kapot maken en gebruikte de baby boomers en de tijdsgeest. JV)
Nee, journalisten worden niet bewust omgekocht, maar denken aan carriere en brood en hypotheek.
Hoeft Stan geenbrood en hypotheek? Stan: ‘Ik kan niet anders? ( Maar volgens mij heeft zijn vrouw altijd een heel goede baan gehad: Heikelien Verrijn Stuart, juriste op internationaal niveau.)
Ze geloven in hun verhalen. Er zijn enorm veel lobbyisten die de macht van de bedrijven promoten. De burgers zijn machteloos geworden.
Stan is erg pessimistisch en is bang dat er een kernoorlog kan komen.
In Nederland ziet hij geen goede journalistiek, maar wel in de VS: Amy Goodman.
( Maar Amy is in haar kritiek op Israel altijd gematigd. Ik zie haar als ‘limited hangout’. Idem: Chomsky , Finkelstein. JV)
De Quay zei in de oorlog: ga maar in DL werken. Hij werd later premier!
Goed gesprek: Weltschmerz Arno wellens Sven Hulleman.
ReplyDeleteOver de hypotheken, woeker hypotheken, CDO's , securitisatie etc.
Op min 30: Bouwfonds Rabo bank: huis verkopen, wachten tot de koper failliet is, huis goedkoop via stroman terug kopen en weer een keer verkopen...